We wtorek, 20 stycznia br. w Sali Kolumnowej zastêpca Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej minister W³adys³aw Stasiak wrêczy³, w imieniu Prezydenta RP Lecha Kaczyñskiego, ordery i odznaczenia ¿o³nierzom i kombatantom zas³u¿onym w walce o niepodleg³o¶æ Rzeczypospolitej, dzia³aczom opozycji demokratycznej oraz osobom zas³u¿onym w s³u¿bie pañstwu i spo³eczeñstwu. W uroczysto¶ci wziêli udzia³ miêdzy innymi: Rzecznik Praw Obywatelskich Janusz Kochanowski oraz doradcy prezydenta Danuta Wawrzynkiewicz, Jan Olszewski i Andrzej Klarkowski. W¶ród 35 odznaczonych osób z Ma³opolski by³o 15 przedstawicieli hutniczej „Solidarno¶ci”, którzy zostali uhonorowani: Krzy¿em Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski: Zbigniew Ferczyk, Mieczys³aw Florczyk, Zdzis³aw Jaworski, Stanis³aw Malara i Grzegorz Surdy. Krzy¿em Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski: Tadeusz Legutko, Jerzy Osta³owski, Eugeniusz Rusek, Czes³aw Szewczuk i Bogdan Wróbel. Z³otym Krzy¿em Zas³ugi: Janina Lis, Andrzej Michnowicz i Jan Zaszczud³owicz. Z³ote Krzy¿e zas³ugi przyznano tak¿e Jadwidze i Wies³awowi Krzywdziñskim, którzy jednak z wa¿nych powodów nie mogli byæ obecni w Belwederze.
Po czê¶ci oficjalnej go¶cie zaproszeni zostali do Sali Zielonej na poczêstunek, a pó¼niej do zwiedzania ca³ego Belwederu. Dziêki pomocy Mieczys³awa Gila, uhonorowani zwiedzili z przewodnikiem budynki Sejmu i Senatu. W Warszawie dzia³acze hutniczej „Solidarno¶ci” nie mogli pomin±æ grobu ksiêdza Jerzego Popie³uszki na ¯oliborzu, gdzie zapalili znicze i odmówili modlitwê.
(rw)
Tematem szóstego ju¿ „Salonu NH+” by³ biznes w Nowej Hucie, a jego go¶æmi przedstawiciele ArcelorMittal Poland S.A.
Dotychczasowe salony odbywa³y siê w foyer Teatru Ludowego. Tym razem przedstawiciele ArcelorMittal Poland, którzy mieli byæ go¶æmi salonu, postanowili zostaæ jego gospodarzami. I tak, wszyscy nowohucianie, którzy mieli ochotê porozmawiaæ o wp³ywie huty na ¿ycie naszej dzielnicy zostali zaproszeni do sali teatralnej Nowohuckiego Kombinatu. Spotkanie zdominowane zosta³o przez multimedialne prezentacje - pada³y fakty, liczby, pojawia³y siê ciekawe zdjêcia, zestawienia, zebrani mogli obejrzeæ nawet krótki film. Wszystko to interesuj±ce, ale czy naprawdê niezbêdne? Salony NH+ to z za³o¿enia rozmowa, a tej moim zdaniem, tym razem zabrak³o. Kiedy po niemal pó³torej godzinie s³uchania i ogl±dania zaproszeni do sali teatralnej Nowohuckiego Kombinatu nowowhucianie „dorwali siê w koñcu do g³osu”, okaza³o siê, ¿e trudno jest nawi±zaæ porozumienie. Na padaj±ce z sali pytania, dotycz±ce zatrudnionych w ArcelorMittal Poland, ich sytuacji, czy pewno¶ci zatrudnienia, pada³y odpowiedzi dotycz±ce nowych inwestycji, czy wzrostu produkcji w przeliczeniu na jednego pracownika. Choæ oczywiste jest, ¿e produktywno¶æ i obni¿anie kosztów s± dzi¶ w ka¿dym biznesie najwa¿niejsze, ja opuszczaj±c to spotkanie, które by³o nieco smaczniejsze ni¿ poprzednie salony (na sto³ach pojawi³o siê wiêcej rodzajów ciastek) odczuwa³am pewien niesmak. Mam nadziejê, ¿e by³am odosobniona. Wiêcej o spotkaniu mo¿na przeczytaæ na str. 4.
A£
Zapraszamy do obejrzenia najnowszego 156. wydania Nowohuckiej Kroniki Filmowej.
Na pocz±tek zaprezentowane zostan± fragmenty spektaklu poetyckiego „W poszukiwaniu blasku”, który powsta³ w oparciu o wiersze znakomitego krakowskiego poety – Adama Zagajewskiego. Ca³o¶æ przygotowa³a Monika Rasiewicz z nowohuck± Scen± M³odzie¿ow±, dzia³aj±c± przy O¶rodku Kultury im. Cypriana K. Norwida. A. Zagajewski udzieli³ realizatorom Kroniki wypowiedzi na temat spektaklu i swoich kontaktów z Now± Hut±.
Bohaterem nastêpnego tematu bêdzie Augustyn Mirga, znany romski muzyk. Opowie o swoim ojcu, który budowa³ Nowa Hutê, a tak¿e o sobie. Przed laty by³ kierowc± autobusu, który dowozi³ robotników do pracy w kombinacie, a wieczorami muzykowa³ w ró¿nych lokalach. A. Mirga za¶piewa piosenkê „Ach cyganko mi³a ma”, wzbogacon± filmem z archiwum Amatorskiego Klubu Filmowego „Nowa Huta” o cygañskim taborze.
Kronikê zakoñczy wspomnienie Marka Stalmachowskiego z Krakowskiego Klubu Fotograficznego o Witoldzie Michaliku, który w latach 50. za³o¿y³ klub fotograficzny i filmowy. W. Michalik by³ in¿ynierem – drogowcem i pedagogiem, a przede wszystkim bardzo twórczym fotografikiem. Jego zdjêcia pokazywane by³y na wielu wystawach, prezentowanych w kraju i za granic±. Zobaczymy te¿ fragmenty filmu dokumentalnego „Dane do ¿yciorysu”, w którym Witold Michalik wystêpuje.
Nowohucka Kronika Filmowa pokazywana bêdzie od pi±tku
(23 stycznia) przed ka¿dym seansem filmu fabularnego w Kinie Studyjnym „Sfinks”, a tak¿e na antenie Telewizji Kraków w poniedzia³ek (26 stycznia)
o godz. 8.45 i 19.50 oraz we wtorek (27 stycznia) o godz. 17.00. Zapraszamy równie¿ na stronê internetow±: www.kronika.com.pl
(jr)
CZY MIASTO ZNAJDZIE 300 MILIONÓW NA PRZEBUDOWÊ TOROWISKA I ULIC OD RONDA MOGILSKIEGO DO KOMBINATU?
Miasto planuje kompleksow± przebudowê torowiska i ulic od Ronda Mogilskiego do nowohuckiego kombinatu. Planowana jest przebudowa torowisk na d³ugo¶ci 20 kilometrów, modernizacja i przebudowa ulic, naprawa chodników wzd³u¿ przebudowywanego ci±gu komunikacyjnego, postawienie nowych wiat przystankowych, budowa ¶cie¿ek rowerowych oraz wprowadzenie systemu sterowania ruchem. Ca³o¶æ prac ma kosztowaæ ok. 300 milionów z³otych. Projekt techniczny ma byæ gotowy wiosn± tego roku, a pó¼niej gmina musi zacz±æ rozgl±daæ siê za ¼ród³ami sfinansowania tego ogromnego przedsiêwziêcia. Dla mieszkañców Nowej Huty priorytetem jest budowa wjazdu i wyjazdu z os. Centrum E na plac Centralny. Inwestycja ta zosta³aby wykonana w ramach planowanej modernizacji. Dzi¶ mieszkañcy tego osiedla, aby dojechaæ do centrum Krakowa musz± najpierw kierowaæ siê w przeciwn± stronê, w kierunku stadionu Hutnika, i zawracaæ na pierwszym skrzy¿owaniu ze ¶wiat³ami. Jak nam powiedzia³ Marek Gancarczyk, rzecznik Miejskiego Przedsiêbiorstwa Komunikacyjnego w Krakowie, gmina bêdzie staraæ siê m. in. o ¶rodku unijne na dofinansowanie tej inwestycji. Na razie w sprawie planowanej przebudowy prowadzone s± konsultacje z mieszkañcami i zainteresowanymi Radami Dzielnic. Mieszkañcy i radni postuluj± m. in. instalacjê ekranów akustycznych w niektórych rejonach trasy, budowê sygnalizacji ¶wietlnej przy kilku przej¶ciach dla pieszych oraz modernizacjê niektórych skrzy¿owañ.
(f)
Anna Dymna, czyli…
O ISI, KASI, OFELII, KORZE I PODSTOLINIE
Anna Dymna mia³a zostaæ psychologiem. Ale za spraw± Jana Niwiñskiego, aktora i brata znanej artystki Starego Teatru - Zofii Niwiñskiej, sta³o siê inaczej. Najpierw Anna Dymna zosta³a aktork±, dzi¶ jednak uprawiaj±c ten zawód wróci³a do m³odzieñczych, psychologicznych pasji. W wywiadzie, który udzieli³a mojej córce powiedzia³a, i¿ zawsze interesowa³ j± drugi cz³owiek. Dodajmy ten, który potrzebuje pomocy, aby móc rozwin±æ swoje zainteresowania, swoje pasje, nie tylko, te artystyczne.
Annê Dymn± pozna³em wiele lat temu, przez Zofiê Niwiñsk±. Pamiêtam j± dobrze z jej pierwszych ról – wcieleñ - w Starym Teatrze. Ania w Wi¶niowym sadzie w spektaklu Jerzego Jarockiego, Kora w Nocy listopadowej w re¿yserii Andrzeja Wajdy, czy wreszcie niezapomniana Zosia w Dziadach Mickiewicza w legendarnym przedstawieniu Konrada Swinarskiego. To by³y moje pocz±tki jako widza w Starym Teatrze. To by³y tak¿e i pierwsze do¶wiadczenia aktorskie Dymnej. Bo wcze¶niej gra³a wprawdzie u Zamkow, Isiê i Chocho³a w Weselu, a u Hussakowskiego Kasiê w Królu Miêsopu¶cie. Ale dopiero od Zosi i Kory zaczê³a siê jej prawdziwa teatralna kariera. ¦ledzê j± z krótkimi przerwami do dzi¶. I jestem pod wra¿eniem jej wszechstronnej twórczo¶ci aktorskiej, pedagogicznej, a teraz te¿ i tej - psychologicznej.
Piêæ lat minê³o od utworzenia przez Annê Dymn± Fundacji Mimo „Wszystko”. Piêæ lat niesienia ludziom pomocy i rado¶ci. To piêkna karta w jej ¿yciu. Obok tego niezwyk³ego zajêcia nadal tworzy w teatrze, filmie. Jest lubianym i cenionym nauczycielem w krakowskiej PWST. Kiedy¶ tu studiowa³a m.in. u Bronis³awa D±browskiego czy Edwarda Dobrzañskiego. Dzi¶ sama dzieli siê wiedz± aktorsk±, wiedz± o ¶wiecie i ludziach, z przysz³ymi adeptami sztuki aktorskiej. Nie bêdê analizowa³ jej wielkich osi±gniêæ aktorskich, bo jest ich zbyt wiele. Ma szeroki wachlarz ról, od tragedii (Ajschylos) po komedie (Fredro). W filmie stworzy³a te¿ wiele piêknych ról, które wpisa³y siê do historii kina. Od m³odej Ani Pawlak, poprzez dojrza³± Barbarê Radziwi³³ównê a¿ po Martê Wilczur w Znachorze czy Magdalenê w Dolinie Issy. Te obrazy na trwa³e wesz³y do panteonu polskiego kina. Dymna nie stroni³a tak¿e od teatru telewizji, gdzie wspiê³a siê na szczyty aktorstwa kreuj±c m. in. rolê Wassy ¯eleznowej Gorkiego. Lista ról Dymnej to temat dla wspó³czesnego teatrologa. Ja nigdy nie zapomnê sceny z mojej ulubionej inscenizacji Andrzeja Wajdy z Nocy listopadowej. Po¿egnanie Kory z Demeter. ¦liczna, pe³na poezji Anna Dymna i wielka dama teatru krakowskiego - Zofia Jaroszewska. - Gdzie¶ córo! - wo³a³a Jaroszewska, bo tak siê z³o¿y³o, ¿e Jaroszewska sta³a siê kim¶ bardzo wa¿nym dla Dymnej, nie tylko w teatrze, ale i w ¿yciu. Z tej sceny emanowa³a wielka prawda. Takie momenty w teatrze pamiêta siê na ca³e ¿ycie. Kiedy dzi¶ ogl±dam Dymn± w Damach i huzarach czêsto widzê ten sam u¶miech na twarzy, jaki towarzyszy³ artystce w tej m³odzieñczej inscenizacji. Dymna jest, obok Polony, prawdziw± ikon± Starego Teatru, teatru na którym wychowa³em siê podobnie, jak i Dymna, ale ja z tej drugiej strony rampy obserwowa³em narodziny wielko¶ci Starego Teatru, narodziny wielko¶ci artystów, którzy tak jak Dymna (Polony, Lassek, Olszewska, Karkoszka…) weszli do panteonu gwiazd, prawdziwych gwiazd teatru polskiego.
Spotkanie z Ann± Dymn± inauguruje cykl Portretów ludzi teatru… w nowym roku. Spotkanie z Ann± Dymn± odbêdzie siê w O¶rodku Kultury im. C. K. Norwida w Krakowie (os Górali 5) w poniedzia³ek 26 stycznia br. o godzinie 18.00. Po spotkaniu zapraszamy na film z udzia³em Anny Dymnej.
Dariusz DOMAÑSKI
8 stycznia b.r. odby³o siê tradycyjne spotkanie noworoczno – op³atkowe zorganizowane przez Radê Dzielnicy XVIII Nowa Huta. Rozpoczê³a je uroczysta msza ¦wiêta w ko¶ciele p.w. Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa w osiedlu Teatralnym. Koncelebrze przewodniczy³ ksi±dz pra³at Józef Hojnowski. Ksi±dz proboszcz Stanis³aw Puzyniak ¿yczy³ zebranym otwarto¶ci na innego cz³owieka oraz wiele satysfakcji z czasami niedocenianej przez innych pracy spo³ecznej. Piêkn± oprawê muzyczn± zapewni³a Grupa M³odzie¿owa „Nadzieja” pod kierunkiem Teresy Szymañskiej w sk³adzie: Dominika Kotarba, Natalia Karcz, Joanna Piechówka, Karolina Bednarz i Maria Sajdak. „Pocz±tek roku jest dobrym momentem na podsumowanie starego roku oraz przygotowanie planów i zamierzeñ na rok bie¿±cy”- tymi s³owami powita³ zebranych w go¶cinnych progach klubu „Jêdru¶” w osiedlu Centrum A przewodnicz±cy Rady Dzielnicy XVIII Edward Porêbski. Swoj± obecno¶ci± w uroczysto¶ci zaszczycili ponadto: opat mogilski ojciec dr Piotr Chojnacki, o. dr Niward Karsznia, dyrektor Zarz±du Infrastruktury Sportowej Urszula Filipowicz, radni Miasta Krakowa Marek Stelmachowski i Stanis³aw Maranda, wiceprzewodnicz±cy Rady Dzielnicy XVII Aleksander ¬dziebko, dyrektor MDK im Korczaka Monika Modrzejewska, dyrektor O¶rodka Kultury im. K. C. Norwida Anna Wiszniewska i Wies³awa Wykurz, dyrektor O¶rodka Szkolno – Wychowawczego dla nies³ysz±cych z ul Grochowej Agata Czech, kierownik MOPS Nowa Huta El¿bieta Matuzik, prezes PKPS Anna Kurczyna i kierownik Halina Pierzcha³a, prezes PZEiR Leokadia Pawlus i wiceprezes Bogus³awa Jakus, komendant VIII komisariatu Policji Krzysztof Sokó³, naczelnik Stra¿y Miejskiej oddzia³ Nowa Huta Andrzej Dada³, prezesi OSP w Ko¶cielnikach i Wró¿enicach Wojciech Ru¶niak i Edward Klamra, Teresa Kielian z Wydzia³u Bezpieczeñstwa i Zarz±dzania Kryzysowego UMK, Anna Stabry³a redaktor gazetki „Na Szklanych Domach”, Ma³gorzata Kowalska pracownik biura Rady Dzielnicy XVIII, Waldemar Cichy kierownik klubu „Jêdru¶” oraz radni tej i poprzednich kadencji: Wanda Kuriañska, Ryszard Wójcik, Tadeusz Staniec, Ryszard S³abczyñski i Stanis³aw G³owacz. W trakcie spotkania przewodnicz±cy odczyta³ listy z ¿yczeniami od Pos³a RP Ireneusza Rasia oraz wiceprezydenta Miasta Krakowa Kazimierza Bujakowskiego. Przekazane zosta³y równie¿ przez prezes Leokadiê Pawlus podziêkowania od emerytów i rencistów za wspieranie ich dzia³alno¶ci. £ami±c siê op³atkiem dziêkowano wszystkim za wspó³pracê i ¿yczono przede wszystkim zdrowia, szczê¶cia w ¿yciu rodzinnym, sukcesów w pracy zawodowej i spo³ecznej. By³a okazja, by wymieniæ pogl±dy, podyskutowaæ o minionym czasie i o planach oraz nadziejach zwi±zanych z nowym rokiem.
Tekst i foto: Wojciech Ru¶niok
Mszê ¶w. na rozpoczêcie spotkania odprawili (od lewej): ks. Stanis³aw Puzyniak i ks. Józef Hojnowski. W Klubie „Jêdru¶” przyby³ych powita³ przewodnicz±cy Rady i Zarz±du Dzielnicy XVIII Edward Porêbski. Na zdjêciu od lewej:ks. Józef Hojnowski, o. opat Piotr Chojnacki, przewodnicz±cy Rady i Zarz±du Dzielnicy XVIII Edward Porêbski, o. Niward Karsznia oraz radny Miasta Krakowa Marek Stelmachowski.
Z Wis³y, w okolicach D±bia, wy³owiono zw³oki zaginionego jesieni± zesz³ego roku mieszkañca Nowej Huty, dwudziestopiêcioletniego Paw³a K. Jak poinformowa³a Katarzyna Cis³o z biura prasowego ma³opolskiej policji, cia³o mê¿czyzny zauwa¿y³ w wodzie pracownik stopnia wodnego na D±biu. – Okaza³o siê, ¿e to poszukiwany od listopada mieszkaniec Nowej Huty. Na razie wykluczamy, by do jego ¶mierci przyczyni³y siê inne osoby, ale przyczyna zgonu bêdzie znana po dokonaniu sekcji zw³ok – doda³a Cis³o.
Pawe³ K. 19 listopada ubieg³ego roku o 6 rano wyszed³ do pracy i ju¿ nie wróci³. Og³oszenia z jego zdjêciem i apelem o pomoc w odnalezieniu mê¿czyzny mo¿na by³o spotkaæ w ró¿nych punktach Krakowa i Nowej Huty.
(f)
Wie¶ Mogi³a w XIX wieku (4) SZKO£A POCZ¡TKOWA W MOGILE W LATACH 1819-1860
W poprzednim artykule wspomnia³em, ¿e szko³a parafialna w Mogile znajdowa³a siê w latach 1819-1839 naprzeciwko wej¶cia do bazyliki przy ul. Klasztornej. Ustawa rz±dowa zobowi±zywa³a w³a¶ciciela wsi do wyznaczenia dzia³ki na postawienie nowego szkolnego budynku. Jednak zazwyczaj szko³y wiejskie po³o¿one w pierwszej po³owie XIX wieku na terenie obecnej Nowej Huty, umieszczano w ju¿ istniej±cych budynkach, w których niektóre pomieszczenia lub ca³y budynek adaptowano na szko³ê, i w latach dwudziestych XIX wieku, szko³y wiejskie na tym obszarze nie posiada³y w³asnego i nowo wybudowanego budynku.
Zapraszamy do obejrzenia najnowszego 154. wydania Nowohuckiej Kroniki Filmowej. Na pocz±tek zobaczymy materia³ filmowy zrealizowany w Galerii Stara Kot³ownia, w której prezentowane s± wielkoformatowe prace znanego malarza Eugeniusza Gerlacha. Twórca mieszka w naszej dzielnicy od lat 60-tych. Kiedy¶ zwi±zany by³ z artystami dzia³aj±cymi w „Grupie Nowa Huta”, a obecnie z satysfakcj± umieszcza swoje prace w przestrzeniach postindustrialnych, w których – jak mówi – ³atwiej jest promowaæ sztukê nowoczesn±. Nastêpnie zobaczymy Now± Hutê w padaj±cym ¶niegu, dzieci bawi±cych siê w bia³ym puchu, zjazdy na saneczkach i ujêcia nowohuckiego pejza¿u sfilmowanego w blasku wschodz±cego s³oñca o godzinie 6.15.
Kronikê zakoñczy relacja ze wspólnego kolêdowania mieszkañców Nowej Huty w ko¶ciele Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa przy ul. Obroñców Krzy¿a. Spotkanie prowadzi³ znany pedagog i dyrygent ze Szko³y Muzycznej w Nowej Hucie – Rafa³ Marchewczyk. Na skrzypcach gra³a Roma Krzemieñ wraz z kapel± ludow± „Krakusy”. Organizatorem tego radosnego wydarzenia by³o od niedawna dzia³aj±ce nowohuckie Stowarzyszenie Korbo Turbina.
Nowohucka Kronika Filmowa pokazywana bêdzie od pi±tku (9 stycznia) przed ka¿dym seansem filmu fabularnego w Kinie Studyjnym „Sfinks”, a tak¿e na antenie Telewizji Kraków w poniedzia³ek (12 stycznia) o godz. 8.45 i 19.50 oraz we wtorek (13 stycznia) o godz. 17.00. Zapraszamy równie¿ na stronê internetow±: www.kronika.com.pl
(jr)
Dzia³alno¶æ szko³y pocz±tkowej w Mogile prowadzonej przez zakon Cystersów w latach 1819-46
W czasie istnienia Rzeczpospolitej Krakowskiej, w latach 1815-46, rz±d polski zreformowa³ szkolnictwo na wsi i przy wspó³pracy ró¿nych o¶rodków lokalnych organizowa³ szkolnictwo wiejskie na swoim terenie. Strukturê organizacyjn± szkó³ pocz±tkowych, czyli podstawowych, na wsi i w miastach okre¶la³ „Statut Organiczny Urz±dzaj±cy Szko³y Pocz±tkowe”, og³oszony w latach 1816-17 w dzienniku rozporz±dzeñ Miasta Krakowa i poprawiony w 1834 r. Statut oparty zosta³ na ustawach Komisji Edukacji Narodowej z XVIII wieku.
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
