Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej rozporz±dzeniem z dnia 5 wrze¶nia 2023 r. uzna³ za Pomnik Historii Opactwo Cystersów w Mogile. Jest to jednocze¶nie pi±ty Pomnik Historii Krakowa. Rozporz±dzenie to wesz³o w ¿ycie 14 wrze¶nia 2023 roku. To wyj±tkowe wyró¿nienie potwierdza niezwyk³e warto¶ci kulturowe i historyczne tego zabytku, który ma ogromne znaczenie dla polskiej to¿samo¶ci kulturowej.
Celem ochrony nowego pomnika historii jest zachowanie - ze wzglêdu na warto¶ci historyczne, artystyczne, naukowe i niematerialne, zespo³u klasztornego o nieprzerwanej od o¶miuset lat ci±g³o¶ci funkcjonalnej i ideowej, pozostaj±cego cennym ¶wiadectwem obecno¶ci oraz roli zakonu cystersów w Polsce. Obszar pomnika historii „Kraków – opactwo Cystersów w Mogile” obejmuje ko¶ció³ pod wezwaniem Wniebowziêcia Naj¶wiêtszej Marii Panny i ¶w. Wac³awa wraz z klasztorem i otoczeniem oraz ko¶ció³ pod wezwaniem ¶w. Bart³omieja Aposto³a wraz z dzwonnic±, ogrodzeniem i otoczeniem.
(f)
A¿ trudno uwierzyæ, ¿e Kronika Polaków (Chronica Polonorum) Macieja z Miechowa musia³a czekaæ ponad 500 lat a¿ zostanie przet³umaczona na jêzyk polski. To wielkie dzie³o by³o oczywi¶cie dobrze znane historykom – wielu z nich odwo³ywa³o siê do jego tre¶ci – ale czytanie go wymaga³o dobrego opanowania ³aciny. Dok³adnie pó³ tysi±ca lat od ¶mierci Miechowity (1457–1523) ukazuje siê – staraniem wydawnictwa Bia³y Kruk – polskie t³umaczenie ca³ej Kroniki z przeznaczeniem dla szerszego odbiorcy. Okazuje siê, ¿e dzie³o to nie utraci³o swego blasku, nie os³ab³y te¿ jego walory narracyjne, czyta siê je ¶wietnie.
Miechowita zwyczajem dawnych kronikarzy siêga do najdawniejszych dziejów, mo¿na powiedzieæ do pradziejów Polski, do Kraka i Lecha, opowiadaj±c kolejno o najwa¿niejszych wydarzeniach oraz postaciach a¿ do czasów Zygmunta Starego. Akcentuje postawy, które dzi¶ nazywamy patriotycznymi, podkre¶la przywi±zanie Polaków do wiary chrze¶cijañskiej, akcentuje ich waleczno¶æ i gospodarno¶æ. Ale nie waha siê te¿ wytykaæ b³êdów. Ta ksiêga jest pouczaj±c± lekcj± historii tak¿e dla nas, Polaków wspó³czesnych.
Wydanie XXI-wieczne wzbogacone zosta³o 47 oryginalnymi, pochodz±cymi z 1521 r. ilustracjami – drzeworytami, które zdobi³y pierwotne wydanie dzie³a Miechowity. S± to wszystko portrety imaginacyjne stanowi±ce ¶wiadectwo czasów autora. Kronikê wydrukowano wówczas bardzo starannie w Krakowie, w s³ynnej manufakturze Hieronima Wietora. Wybitne edytorstwo renesansowe zobligowa³o wspó³czesnego wydawcê do zachowania najwy¿szego poziomu.
- Przekazujemy do r±k Polaków ksiêgê stanowi±c± dowód ich wielowiekowego i szlachetnego dziedzictwa – zachêcaj± do zapoznania siê z ni± pracownicy wydawnictwa Bia³y Kruk.
(f)
Maciej Miechowita: „Kronika Polaków”, wyd. Bia³y Kruk, 47 oryginalnych drzeworytów, 512 str., format 19,5 x 24 cm, twarda oprawa, z³ocenia, t³oczenia.
Serdecznie zapraszamy na 11. edycjê Festiwalu Zaklête w Dyni, który odbêdzie siê 10 wrze¶nia w godzinach od 15:00 do 18:00 w Parku Ratuszowym. W programie tegorocznego festiwalu znajd± siê ró¿norodne gry, zabawy, warsztaty i animacje ruchowe nawi±zuj±ce do pomarañczowej bohaterki tej imprezy!
Na terenie wydarzenia znajdowaæ bêd± siê ró¿norodne strefy, z których ka¿da zapewni niezapomniane prze¿ycia. Przede wszystkim nie mo¿na przegapiæ strefy gastronomicznej, w której bêdziemy mieli okazjê delektowaæ siê wyj±tkowymi potrawami przygotowanymi z dyni. Dla tych, którzy chc± wyraziæ swoj± kreatywno¶æ, eko strefa warsztatowa bêdzie prawdziwym rajem. Na najm³odszych uczestników Festiwalu czeka strefa Pana Dyni, bohatera ksi±¿eczki dla dzieci. Mi³o¶nicy ruchu i aktywno¶ci fizycznej z pewno¶ci± znajd± co¶ dla siebie w strefie ruchu. Konkursy i zabawy sportowe, takie jak dyniowy slalom czy rzut do celu sprawi±, ¿e wszyscy bêd± mogli wzi±æ udzia³ w rywalizacji i dostarczyæ sobie mnóstwo rado¶ci. Festiwal bêdzie te¿ okazj± do zaopatrzenia siê w dyniowe przetwory, rêkodzie³o czy ro¶linne ozdoby. Partnerami wydarzenia s± MPO Kraków, MPEC S.A., Wodoci±gi Miasta Krakowa S.A.
(f)
„Zajrzyj do Huty” to inicjatywa, która do 2009 roku na sta³e wpisa³a siê do kalendarza kulturalnych imprez nowohuckich, a w jej organizacjê zaanga¿owanych jest kilkadziesi±t instytucji z Nowej Huty. W tym roku, ju¿ po raz piêtnasty, ma³ych i du¿ych, nowohucian i krakowian, zapraszamy na wspólne odkrywanie nowohuckich tajemnic i przemierzania tej m³odej, lecz bogatej w dziedzictwo historyczne, czê¶ci Krakowa. „Zajrzyj do Huty 15” odbêdzie siê w dniach 15-17 wrze¶nia. Przygotowali¶my dla Pañstwa 113 wydarzeñ!
Przez trzy dni, wspólnie z przewodnikami i pasjonatami Nowej Huty bêdziemy poznawaæ „Najm³odsz± siostrê Krakowa” przemierzaj±c j± wzd³u¿ i wszerz na piechotê, w autobusach i dziêki zabawom podwórkowym. Spotkamy siê z mieszkañcami Nowej Huty oraz ¶wiadkami historii. Swoje drzwi otworz± Wam muzea, wielkie zak³ady pracy, ko¶cio³y, teatry. Poznamy tajemnice dworów i pa³aców nale¿±cych przed wiekami do tak znanych rodów jak Braniccy, Wodziccy, Czartoryscy czy Kirchmayerowie. Co¶ dla siebie znajd± mi³o¶nicy zabytków archeologicznych, literatury, pokazów artystycznych, koncertów i filmu.
Na dobry pocz±tek, w pi±tek 15 wrze¶nia, zaczniemy od panelu dyskusyjnego „Nowa Huta Skarbów”, który odbêdzie siê w Muzeum Nowej Huty (os. Centrum E1). Bêdziemy rozmawiaæ o tym czym Huta bogata – jakie kolekcje i pami±tki na jej temat znajduj± siê w zasobach i kolekcjach zarówno ró¿nych instytucji, jak i osób prywatnych.
W naszej ofercie znajduje siê kilkadziesi±t spacerów oraz wycieczki autokarowe czy rowerowe, a nawet sp³yw kajakowy D³ubni± z Nowa Huta Travel. Trasa schronowa, wokó³ placu Centralnego, spacer po Czy¿ynach, „Nowa Huta dla pocz±tkuj±cych”, „Twierdza Nowa Huta?”, szlak rze¼b mistrzejowickich, spacer „Herstoryczna Nowa Huta” czy przej¶cie dooko³a Zalewu Nowohuckiego, to tylko niektóre z propozycji.
Pojedziemy te¿ rowerami – bêdziemy podró¿owaæ na Przylasek Rusiecki z Kraków Nowa Huta Przysz³o¶ci S.A i w ramach II wspólnego przejazdu Du¿± Pêtl± szlaku rowerowego Velo Huta z O¶rodkiem Kultury Kraków-Nowa Huta oraz dawn± Kocmyrzówk± z Oddzia³em Krakowskim PTTK im. Karola Wojty³y w Krakowie.
Przygotowali¶my równie¿ wycieczki autokarowe „Ogórkiem przez Now± Hut±” oraz „Niezwyk³e dziedzictwo Nowej Huty”. Taki dobór tras pozwoli nam poznaæ zarówno przesz³o¶æ dawnych wsi na terenie których powsta³a Nowa Huta, jak i jej historiê w czasach PRL-u. Ponadto Fundacja Promocji Nowej Huty zaprasza na przejazdy zabytkow± flot± z lat PRL po³±czone ze zwiedzaniem budynków administracyjnych Kombinatu.
Nie zabraknie atrakcji dla Najm³odszych. Przygotowali¶my dla nich m.in. rodzinny turniej zabaw podwórkowych przed Muzeum Nowej Huty, zabawy podwórkowe organizowane przez Fundacjê „Ukryte Skrzyd³a”, spacer „Co w nowohuckiej trawie piszczy, czyli zwierzêta w Nowej Hucie”, mo¿liwo¶æ wziêcia udzia³u zajêciach z jogi, turnieju rugby organizowanego przez klub „Krakodyle” Kraków czy w ró¿nych warsztatach prowadzonych np. przez Zgody 7 – miejsce spotkañ, ARTzonê O¶rodka Kultury Norwida, Bibliotekê Kraków czy kawiarniê „Kawa, kwiaty i warsztaty”.
Dla mi³o¶ników wystaw dostêpne bêd± ekspozycje Muzeum Nowej Huty, Podziemnej Nowej Huty, Muzeum Archeologicznego w Krakowie – oddzia³ Nowa Huta, Muzeum Duchowo¶ci i Kultury Cystersów, M³odzie¿owego Domu Kultury Fort 49 „Krzes³awice”, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, Nowohuckiego Centrum Kultury, Ogrodu Do¶wiadczeñ im. Stanis³awa Lema, Biblioteki Kraków, Dworku Matejki oraz w Cafe Nowa Ksiêgarnia.
Spotkamy siê równie¿ ze ¶wiadkiem historii Zygmuntem £enykiem, który, wspólnie ze Stowarzyszeniem „Sieæ Solidarno¶ci”, opowie o swoich do¶wiadczeniach opozycyjnych z czasów PRL.
Co jeszcze czeka nas w ramach tegorocznej edycji „Zajrzyj do Huty”? Ca³o¶æ programu znajd± Pañstwo na fanpage „Muzeum Nowej Huty” i innych instytucji bior±cych udzia³ w akcji na profilu spo³eczno¶ciowym facebook, na stronie internetowej Muzeum Krakowa oraz w materia³ach promocyjnych – przewodnikach i mapach „Zajrzyj do Huty”, które od pocz±tku wrze¶nia dostêpne s± w siedzibie uczestników naszego wydarzenia.
Piotr Kapusta
W minion± niedzielê w Wolicy odby³y siê nowohuckie do¿ynki, które by³y do¿ynkami miejskimi i ¶wiêtem parafii. Gospodarzem do¿ynek by³ Jacek Majchrowski prezydent Miasta Krakowa, a organizatorami: Rada i Zarz±d Dzielnicy XVIII Nowa Huta, O¶rodek Kultury Kraków Nowa Huta i Wspólnoty Gruntowe z Wolicy oraz Przylasku Rusieckiego. G³ówne uroczysto¶ci poprzedzi³ objazd wozem drabiniastym z Zespo³em „Nasze Pokolenia” z Wolicy po osiedlach nowohuckich i korowód do¿ynkowy z wieñcami grupami do¿ynkowymi i go¶æmi, który uroczy¶cie wkroczy³ na miejsce do¿ynek.
W do¿ynkach wziê³o udzia³ 17 grup do¿ynkowych z tego 16 z wieñcami, a to z: Wolicy - Grupa Nasze Pokolenia i Klub Kreatywnych Kobiet, Wyci±¿a - „ „B³yskawiczne Panie” oraz Spó³ka dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej, Wró¿enic - Wró¿enianki z Klubu Pod Kasztanami, Wadowa – Stowarzyszenie Przyjació³ Wadowa, Ruszczy – Stowarzyszenie Bezpieczna Ruszcza i okolice, Przylasku Rusieckiego – Przylasianie, Pleszowa - Towarzystwo Przyjació³ Ziemi Pleszowskiej, £uczanowic – Stowarzyszenie Przyjació³ £uczanowic, Luboczy – Stowarzyszenie Przyjació³ Luboczy, Krzes³awic – Krzes³awianie z Klubu Krzes³awice, Ko¶cielnik – Ko¶cielanki z Klubu Pod Kasztanami, Kantorowic – Stowarzyszenie „Nasze Kantorowice”, Branic – Zespó³ Nutki z Klubu Herkules, Cha³upek – zespó³ Jarzêbinki z Klubu Karino oraz zespól Karinki.
Uroczysto¶æ rozpoczê³a siê od mszy polowej któr± celebrowa³ ks. Stanis³aw Palichleb proboszcz parafii w Górce Ko¶cielnickiej, a zarazem wicedziekan Dekanatu Wawrzeñczyckiego w koncelebrze z ks. Dariuszem Moskalem ze Szczecina oraz wikariuszem z Ruszczy ks. Miros³awem Gurdkiem.
Po mszy na scenê wyszli Stanis³aw Moryc przewodnicz±cy Rady Dzielnicy XVIII oraz Ma³gorzata Jezutek dyr. O¶rodka Kultury Kraków Nowa Huta reprezentuj±cy organizatorów w towarzystwie starostów do¿ynek Katarzyny i Krzysztofa Wójcików. Na scenê zaproszono Gospodarza Do¿ynek prof., Jacka Majchrowskiego prezydenta M. Krakowa, któremu wrêczono chleb wypieczony z tegorocznego ziarna, a on pozdrowi³ uczestników i przypomnia³ piêkn± tradycj± do¿ynkow±, któr± od lat kultywuje siê w naszym mie¶cie bêd±cym zarazem najwiêksz± gmin± roln± w Malopolsce. Chleb do¿ynkowy otrzyma³ tak¿e przewodnicz±cy Rady Miasta Krakowa Rafa³ Komarewicz. Grupy do¿ynkowe: „Nasze Pokolenia” przekaza³y prezydentowi piêkny winiec z Wolicy (zdjêcie na 1 str.), a B³yskawiczne Panie z Wyci±¿a przewodnicz±cemu RMK. Wieñce bêd± eksponowane w Magistracie. Chleb otrzyma³ równie¿ ks. proboszcz Stanis³aw Palichleb. Na scenie pojawili siê tak¿e senatorowie Jerzy Fedorowicz i b. senator Zbigniew Cichoñ oraz pos³owie Daria Gosek-Popio³ek i Aleksander Miszalski, którzy ¿yczyli mieszkañcom wszystkiego najlepszego. Powitano tak¿e go¶ci w tym radnych miejskich Bogumi³ê Drabik, Edwarda Porêbskiego i S³awomira Pietrzyka oraz radnych dzielnicowych. W trakcie do¿ynek przybyli tak¿e wiceprzewodnicz±cy RMK Micha³ Drewnicki i radna RMK Renata Kucharska.
Podsumowania Przegl±du Wieñców Do¿ynkowych dokona³a prof. Oleszkiewicz z Muzeum Etnograficznego wysoko oceniaj±c prezentowane na Do¿ynkach Nowohuckich wieñce. Wszystkie Grupy Do¿ynkowe, które przygotowa³y wieñce otrzyma³y dyplomy i nagrody z r±k z-cy prezydenta M. Krakowa Andrzeja Kuliga, Stanis³awa Moryca i Ma³gorzaty Jezutek, By³a tak¿e nagrody dla naj³adniej przystrojonego gospodarstwa. Przed koncertem wrêczono tak¿e nagrodê wylosowan± w quizie O¶rodka Kultury, a tak¿e odby³o siê losowanie nagród organizowanym przez mieszkañców.
W czê¶ci artystycznej wyst±pili: dzieci ze szko³y podstawowej nr 142, Grupa Nasze Pokolenia, Karinki z Klubu Karino, Jarzêbina z Klubu Karino, zespó³ Nutki z Klubu Herkules, B³yskawiczne Panie z Wyci±¿a, Ko¶cielanki z Klubu Pod Kasztanami, Przylasianie, Stowarzyszenie Bezpieczna Ruszcza i okolice Rusieckie P³omyki, Wró¿enianki z Klubu Pod Kasztanami i Nasze Kantorowice. Poza scen± by³y stoiska: promocyjne O¶rodka Kultury Kraków Nowa Huta Krakowskiego Holdingu Komunalnego z warsztatami dla dzieci, by³y pokazy pierwszej pomocy, weso³e miasteczko i animacje dla dzieci. Oczywi¶cie uczestnicy mogli skorzystaæ ze stoisk gastronomicznych. Du¿ym zainteresowaniem cieszy³ siê koncert zespo³u „Matragon”, a przede wszystkim tañce przy muzyce zespo³u „Fajni Ludzie”. Bawiono siê do pó¼nych godzin nocnych.
Organizatorzy dziêkuj± Partnerom za wsparcie przy organizacji do¿ynek, a to: Krakowskiemu Holdingowi Komunalnemu SA w Krakowie, Miejskiemu Przedsiêbiorstwu Energetyki Cieplnej SA w Krakowie, Miejskiemu Przedsiêbiorstwu Komunikacyjnemu SA w Krakowie, Arcelor Mittal, Komisariatowi Policji VIII w Krakowie Stra¿y Miejskiej Oddzia³ Nowa Huta, Miejskiemu Przedsiêbiorstwu Oczyszczania w Krakowie za utrzymanie porz±dków, Wspólnotom Gruntowym z os. Wolica i Przylasku Wyci±skiego oraz wszystkim mieszkañcom za udzia³ i pomoc w do¿ynkach, które znakomicie siê uda³y dziêki nim.
(sp)
Z Jadwig± Klimkowicz - re¿yserem filmu "Cysters" oraz Piotrem Piech± odtwarzaj±cym rolê tytu³owego Cystersa, rozmawia Jan L. Franczyk
+ Sk±d pomys³ na realizacjê filmu o Cystersie?
Piotr Piecha: - Do powstania filmu bardzo czêsto inspiruj± niezwyk³e sploty ¿yciowych wydarzeñ, barwne ¿yciorysy, zaskakuj±ce spotkania z drugim cz³owiekiem. Boles³aw Jackiewicz, pó¼niejszy o. Korneliusz, spotka³ na swej drodze ¿ycia cystersa. Kilkunastoletni ch³opak, jako junak, przyje¿d¿a w czasie przerwy wakacyjnej w okolice Krakowa, aby na terenach Mogi³y i innych pobliskich podkrakowskich wsi budowaæ nowe miasto. W czasie, gdy wraz z innymi junakami kopie do³y pod fundamenty nowego bloku, obok przechodzi dziwnie ubrany ksi±dz, zagaduje do nich, a na pytanie: kim jest? - odpowiada, ¿e jest cystersem z klasztoru w Mogile. Ch³opak, który wtedy po raz pierwszy s³yszy s³owo cysters, rozpoczyna z nim rozmowê. Nazajutrz jest ju¿ w klasztorze w Mogile. Po rozmowie z ojcem cystersem, opiekunem nowicjatu, ju¿ wie, kim bêdzie – bêdzie cystersem. Boles³aw Jackiewicz – junak - przyjecha³, aby budowaæ Now± Hutê i bêdzie j± budowa³ przez kolejne ponad 70 lat. Tyle, ¿e ju¿ nie z betonu i stali, ale Duchem Bo¿ym, jako o. Korneliusz Jackiewicz, cysters.
Pozwolê sobie na odrobinê prywatnych zwierzeñ. Spotka³em o. Korneliusza cystersa w 2011 roku. Ju¿ wtedy wspomina³, i¿ pragnie, aby posta³a sztuka dramaturgiczna, która przybli¿y, zarówno osobê ¶w. Bernarda, jak i cysterskie charyzmaty. Zaprosi³ mnie do wspó³pracy. Prace nad tekstem rozpoczê³y siê w 2019 roku. Ojcu Korneliuszowi zale¿a³o,aby premiera widowiska u¶wietni³a wspania³e rocznice: 900-lecia powstania Zakonu Cystersów, 800-lecia powstania Opactwa w Mogile i 40-lecia powstania klasztoru i parafii pw. Matki Bo¿ej Czêstochowskiej na osiedlu Szklane Domy w Krakowie – Nowej Hucie.
Pandemia spowodowa³a, ¿e prace nad inscenizacj± zosta³y przerwane. Nie przeszkodzi³o to w napisaniu dramatu pt.: „¦w. Bernard p³omienne serce oddane Jezusowi i Maryi” oraz wydaniu go w formie ksi±¿kowej w 2021 r.
13 maja 2023 roku (w kolejn± rocznicê pierwszego Objawienia siê Matki Bo¿ej w Fatimie), o godzinie 21.00 (w godzinie Apelu Jasnogórskiego) o. Korneliusz Jackiewicz odszed³ do Domu Ojca. + Jak rozumiem dwie osoby by³y dla tego filmu szczególnie wa¿ne – to osoba ¶w. Bernarda z Clairvaux i osoba ¿yj±cego 900 lat pó¼niej o. Korneliusza, junaka który przyby³ do Mogi³y by budowaæ tutaj nowe miasto, i który zosta³ mogilskim cystersem… Jadwiga Klimkowicz: Tak, to prawda. ¦w. Bernard z Clairvaux to postaæ której przypominaæ nie trzeba gdy¿ jego spu¶cizna jest szeroko znana, natomiast ojciec Korneliusz jest ju¿ przyk³adem z naszej epoki, dowodem na to i¿ ¶cie¿ki Pana Boga s± naprawdê niezbadane, a pod±¿anie za nim mo¿e byæ alternatyw± dla jak¿e modnej dzisiaj filozofii konsumpcji i hedonizmu. + Co ³±czy te osoby? Piotr Piecha: ¦w. Bernarda z Clairvaux i osobê ¿yj±cego 900 lat pó¼niej o. Korneliusza? £±czy mi³o¶æ do Boga w Trójcy Jedynego – w odpowiedzi na Jego mi³o¶æ oraz wielka mi³o¶æ do Maryi, Matki Chrystusa – w odpowiedzi na Jej mi³o¶æ. Z tego uczucia mi³o¶ci wyp³ywa³y wszelkie formy dzia³ania zarówno ¶w. Bernarda, jak i o. Korneliusza, w nie³atwych czasach, w których przysz³o im ¿yæ. + Mogilscy cystersi przez wieki promieniowali swoj± duchowo¶ci± i kultur± na okoliczne ziemie, ale opatrzno¶ciowo pe³nili wyj±tkow± rolê po II wojnie ¶wiatowej, gdy na terenach Mogi³y oraz innych pobliskich wsi w³adze komunistyczne postanowi³y wybudowaæ najwiêkszy wówczas kombinat metalurgiczny i nowe miasto – miasto bez Boga i bez ko¶cio³a… Jadwiga Klimkowicz: Tytaniczna praca wykonana przez Cystersów w okresie powojennym jak i nastêpnych dziesiêcioleciach, katechizacja mimo skrajnie nieprzychylnych warunków niezliczonej ilo¶ci m³odzie¿y, dzieci jak i studentów oraz doros³ej czê¶ci populacji Nowej Huty, to powód do dumy i sygna³ dla nastêpnych pokoleñ. To wyj±tkowe ¶wiadectwo heroizmu cystersów w walce o dusze w komunistycznej rzeczywisto¶ci. + Jakie najwa¿niejsze przes³anie chcieliby¶cie Pañstwo, jako twórcy filmu, przekazaæ zarówno mieszkañcom Nowej Huty jak i innych polskich miast? Jadwiga Klimkowicz: Có¿, naszym zamiarem jest uwypuklenie sensu istnienia takich wspólnot jak Ojcowie Cystersi. Pokora , prostota, dyscyplina, pracowito¶æ, milczenie, skromno¶æ liturgii to co¶, co wyró¿nia zgromadzenie na tle innych i samo w sobie stanowi przes³anie dla wspó³czesnych i przysz³ych pokoleñ. + Pan w filmie wcieli³ siê w postaæ tytu³owego cystersa. Czy inspiracj± dla Pana by³a postaæ o. Korneliusza? Piotr Piecha: Film, pod tytu³em „Cysters”, chocia¿ powsta³ na kanwie ¿yciorysu o. Korneliusza, nie jest opowie¶ci± o nim samym. Postaæ Cystersa, któr± gram, ³±czy symbolicznie wiele cysterskich ¿yciorysów, zarówno tych sprzed wieków, jak i wspó³czesnych. To opowie¶æ o Cystersie, o cysterskim charyzmacie, czyli czyli oddaniu siê poprzez ¿ycie w Zakonie w s³u¿bê Mi³o¶ci Jezusowi i Maryi, a dziêki tej Mi³o¶ci zapalonemu, p³omiennemu sercu - w s³u¿bê mi³o¶ci ludziom. Film ukazuje te¿, jak wa¿ne jest „tu i teraz”, pokazuje obecno¶æ i dzia³alno¶æ osób duchownych, w tym konkretnym przypadku cystersów, w¶ród tworz±cej siê nowej spo³eczno¶ci. A tak¿e, jak istotne jest budowanie relacji miêdzyludzkich na p³aszczy¼nie wiary. + No w³a¶nie. Mówi Pan o „tu i teraz”. Czy w dzisiejszych, do¶æ skomplikowanych czasach duchowo¶æ cysterska mo¿e byæ atrakcyjna? A je¶li tak, to co jest w niej dla Pañstwa najbardziej poci±gaj±cego? Jadwiga Klimkowicz: Idee rozpropagowane przez ¶w. Bernarda, na¶ladownictwo Chrystusa - cz³owieka, szczególna cze¶æ dla Matki Bo¿ej, a co za tym idzie pobo¿no¶æ i teologia, wpisuj± siê w polski katolicyzm i nasze rozumienie Ko¶cio³a. A wracaj±c do pytania? No có¿, duchowo¶æ cysterska stoi jakby kontrze do dzisiejszych czasów, ale dla ludzi my¶l±cych samodzielnie stanowi niew±tpliwie atrakcyjn± alternatywê. + Dziêkujê za rozmowê.
* * *
Premierowy pokaz filmu „Cysters” odbêdzie siê w najbli¿sz± niedzielê, 27 sierpnia br. o godz. 18.00 w ko¶ciele M. B. Czêstochowskiej na os. Szklane Domy.
Utwory Straussa czy Kálmána, wspania³a orkiestra, porywaj±cy i uzdolnieni soli¶ci – najpiêkniejsze arie zabrzmi± ponownie dla mieszkañców Nowej Huty. W podró¿ przez romantyczny i roztañczony ¶wiat operetki zapraszamy 26 sierpnia o godz. 19.00. To bêdzie wyj±tkowy dzieñ dla wszystkich melomanów.
Muzyka lekka, ³atwa i przyjemna – zwyk³o siê mówiæ o operetce, jednak chwytliwe melodie to nie wszystko! Najwiêksi twórcy gatunku – Johann Strauss (syn) czy Emmerich Kálmán – byli nie tylko mistrzami w komponowaniu arcydzie³, ale równie¿ bystrymi obserwatorami i komentatorami ¿ycia spo³ecznego swojej epoki. Podczas sierpniowej gali wyruszymy w czasy, w których na ulicach Wiednia eleganckie walce przeplata³y siê z ognistymi czardaszami. To nie tylko rozrywka, ale tak¿e spotkanie z ¿yw± histori±.
„Gala Operetkowa w Nowej Hucie ma wieloletni± historiê i jest jednym z najpiêkniejszych momentów integruj±cych mieszkañców tej dzielnicy naszego miasta. Bardzo siê cieszê, ¿e równie¿ w tym roku tradycji stanie siê zado¶æ. Serdecznie zapraszam do spêdzenia tego wyj±tkowego wieczoru razem z nami” – zachêca Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski.
W ostatni± sobotê sierpnia na plenerowej scenie Nowohuckiego Centrum Kultury zabrzmi a¿ 15 nie tylko operetkowych przebojów, w tym: Czardasz Silvy z Ksiê¿niczki czardasza, aria Barinkaya z Barona cygañskiego i New York, New York z filmu pod tym samym tytu³em. W programie nie zabraknie tak¿e nieoficjalnego neapolitañskiego hymnu O sole mio oraz ponadczasowych polskich przebojów, takich jak Nie b±d¼ taki szybki Bill czy Brunetki, blondynki. W tê wyj±tkow±, muzyczn± podró¿ w przesz³o¶æ zabior± nas soli¶ci krakowskiej sceny operowej: Agnieszka Kuk, Paula Macio³ek, Micha³ Kutnik, Adam Sobierajski. Towarzyszyæ im bêdzie Orkiestra Opery Krakowskiej pod batut± Piotra Su³kowskiego.
Zapraszamy 26 sierpnia 2023 roku o godz. 19.00 przed scenê plenerow± Nowohuckiego Centrum Kultury. Koncert jest bezp³atny. Na teren wydarzenia mo¿na wej¶æ od godz. 18.00. Na widowni dostêpna bêdzie strefa dla osób z niepe³nosprawno¶ci± ruchu poruszaj±cych siê na wózkach inwalidzkich. Gala Operetkowa jest organizowana przez Miasto Kraków i KBF we wspó³pracy z Oper± Krakowsk±.
(f)
Wileñska Orkiestra Kameralna ¶w. Krzysztofa w Nowej Hucie
O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta zaprasza na kolejn±, ju¿ trzeci± w tym roku ods³onê Muzycznych Spotkañ na Wzgórzach Krzes³awickich – koncert Orkiestry Kameralnej ¶w. Krzysztofa z Wilna. Wydarzenie odbêdzie siê 15 sierpnia o godz. 17:00 w ko¶ciele Mi³osierdzia Bo¿ego na Wzgórzach Krzes³awickich i jest owocem wieloletniej wspó³pracy pomiêdzy Krakowem a stolic± Litwy.
Orkiestra Kameralna im. ¶w. Krzysztofa Miasta Sto³ecznego Wilna powsta³a w 1994 roku z inicjatywy prof. Donatasa Katkusa. Dyrektor artystyczny i dyrygent chcia³ zrealizowaæ ideê powo³ania barokowej orkiestry. Do¶wiadczenie w wykonywaniu tej muzyki na Litwie by³o wówczas niewielkie – opiera³a siê ona na zasadach rosyjskiej szko³y romantycznej. W 1995 roku zespó³ otrzyma³ wezwanie ¶w. Krzysztofa, patrona Wilna i podró¿ników. Obecnie dyrektorem artystycznym i g³ównym dyrygentem jest Modestas Barkauskas, a honorowym dyrygentem jest Donatas Katkus. Zespó³ znany jest ze swojej wszechstronno¶ci, profesjonalizmu i wyobra¼ni artystycznej. Orkiestra jest mile widzianym go¶ciem w presti¿owych salach koncertowych Litwy i zagranicy, takich jak paryski Théâtre des Champs-Élysées, Reykjavik Harpa, Berwaldhallen w Sztokholmie, siedziba UNESCO w Pary¿u, Pa³ac Królewski w Warszawie, Bazylika ¶w. Glinka w Petersburgu, Konserwatorium im. Czajkowskiego w Moskwie. Program koncertu: Arvo Pärt – „Trisagion”, Vidmantas Bartulis – „Psalmy”, Pēteris Vasks – „Viatore”, Valentyn Silvestrov – „Stille musik”.
Od 1991 roku w ramach wymiany kulturalnej w Krakowie goszcz± znakomici wykonawcy z Wilna. Dziêki wsparciu Urzêdu Miasta Krakowa Orkiestra ¶w. Krzysztofa wyst±pi w tym roku nie tylko w centrum Krakowa (koncert odbêdzie siê 14 sierpnia w ramach Nocy Cracovia Sacra), ale i w Nowej Hucie.
Kierownikiem artystycznym cyklu Muzycznych Spotkañ na Wzgórzach Krzes³awickich jest Marek Walczak.
(f)
Do 20 sierpnia br. przed³u¿ona zosta³ wyj±tkowa wystawa prac Piotra Bo¿yka w Galerii Centrum NCK nosz±ca tytu³ „Zachwyt” – obiekty kinetyczne.
„Wystawa twórczo¶ci prof. Piotra Bo¿yka w Galerii CENTRUM NCK to ¶wietna okazja, by bli¿ej zapoznaæ siê z niezwyk³ym i do¶æ rzadkim zjawiskiem artystycznym, jakim jest tzw. sztuka kinetyczna – sztuka, której Profesor Bo¿yk jest wybitnym przedstawicielem.
W ujêciu encyklopedycznym, twórcy zaliczani do nurtu sztuki kinetycznej koncentruj± siê, jak sama nazwa wskazuje, na zagadnieniach zwi±zanych z ruchem. „Terminem tym najczê¶ciej okre¶la siê rze¼by, obiekty, instalacje, których integraln± czê¶ci± jest ruch wywo³any mechanicznie, rêcznie lub przez si³y natury. Mog± byæ to zarówno z³o¿one mechanizmy wyposa¿one w silniczki jak i lekkie, a¿urowe konstrukcje, poruszane przez podmuchy wiatru. Ruchome rze¼by nazywane s± mobilami” (za: „S³ownik terminologiczny sztuk piêknych” PWN).
W praktyce, jak siê wydaje, widzowie niekiedy staj± wobec dzie³ kinetycznych nieco bezradni – wahaj± siê, czy to aby „prawdziwa sztuka”, czy mo¿e tylko „taka zabawka”, co¶ na pograniczu produktów przemys³owych o bli¿ej nieznanym przeznaczeniu i dizajnerskiego rêkodzie³a…
Pewne zamieszanie mog± tu zreszt± wprowadziæ sami arty¶ci. W autorskim komentarzu do swojej pracy pt. „Fortepian” sam Piotr Bo¿yk pisze, ¿e od dziecka fascynowa³o go wnêtrze tego instrumentu, jego przemy¶lny mechanizm – drewniane m³oteczki, struny itp. „Ten kinetyk to mój ho³d dla fortepianu” – wyja¶nia twórca. A nam, odbiorcom, patrz±cym na ow± rze¼bê, byæ mo¿e kie³kuje w g³owie pytanie: Czy w takim razie nie lepiej by³o wymontowaæ ów mechanizm i wystawiæ go w galerii na postumencie, jak to zrobi³ przed ponad stu laty Marcel Duchamp z ruchomym ko³em rowerowym?
I to nie wszystko! Sztuka kinetyczna uwodzi nas w podwójnym znaczeniu: nie tylko sk³ania do kontemplacji, do przemy¶leñ, zachwyca artyzmem wykonania, ale te¿ czêsto to bezpo¶rednio, fizycznie anga¿uje – wymaga bezpo¶redniego udzia³u, gdy sami musimy wprawiæ w dzie³o w ruch, o¿ywiæ. W ten sposób sami wp³ywamy na przekaz, pog³êbiamy i indywidualizujemy kontakt z twórc±.
Tych do¶wiadczeñ z pewno¶ci± nie zabraknie na wystawie twórczo¶ci Piotra Bo¿yka w NCK, na któr± sk³ada siê oko³o 40 rze¼b kinetycznych, 13 fotografii kinetyków (wykonanych w technice stroboskopowej przez Dominikê Starz), fotografie dokumentalne oraz impresja filmowa Dawida Koz³owskiego inspirowana kinetykami pt.: „Mechaniczne lustro” - napisa³a o wystawie Joanna Go¶ciej-Lewiñska.
Prof. dr hab. Piotr Bo¿yk urodzi³ siê w 1944 roku w rodzinie artystów: ojciec Eugeniusz Bo¿yk artysta malarz i scenograf, matka Helena Papée-Bo¿yk artystka malarka i witra¿ystka, brat Jerzy Micha³ Bo¿yk kompozytor, piosenkarz, jazzman. Studiowa³ na Wydziale Form Przemys³owych Akademii Sztuk Piêknych im. Jana Matejki w Krakowie. Dyplom magisterski z wyró¿nieniem uzyska³ w Pracowni profesora Andrzeja Paw³owskiego w roku 1969. Studia podyplomowe w Kansas University, USA (stypendium Fulbright’a) 1969/70. Od 1970 roku zwi±zany z ASP w Krakowie, w 2005 roku uzyska³ tytu³ profesora zwyczajnego. W latach 2012-2016 by³ prorektorem ASP ds. wspó³pracy z zagranic±. Utworzy³ i prowadzi³ Pracowniê Projektowania Konceptualnego. Prowadzi³ zajêcia i wyk³ady w uczelniach w Polsce, Anglii, Belgii, Finlandii, S³owenii, Ukrainie, na Wêgrzech. Zajmuje siê projektowaniem produktów, wystaw oraz sztuk± kinetyczn±. Obiekty kinetyczne by³y wystawiane w Polsce, Niemczech, USA, Czechach, S³owacji, na Wêgrzech, znajduj± siê w zbiorach sta³ych Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Sztuki i Techniki Japoñskiej Manggha w Krakowie, Galerii GAP Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Bibliotece Akademii Sztuk Piêknych w Krakowie oraz licznych kolekcjach prywatnych. W 2017 roku Senat Moholy-Nagy University of Art and Design w Budapeszcie nada³ mu tytu³ Doktora Honoris Causa. W 2017 roku otrzyma³ te¿ nagrodê Ladislav Sutnar Prize od Wydzia³u Architektury i Sztuki Zachodnioczeskiego Uniwersytetu w Pilsen.
Wystawa czynna jest codziennie w godz. 9.00-20.00 do 20 sierpnia. Wstêp wolny.
(f)
Jonasz Wa¶ko, pracownik Szpitala im. Stefana ¯eromskiego jecha³ na hulajnodze po córkê do szko³y. Przy stopniu wodnym D±bie zauwa¿y³, ¿e co¶ dzieje siê w rzece. Okaza³o siê, ¿e mê¿czyzna – jak siê pó¼niej okaza³o by³ to policjant po s³u¿bie – próbowa³ ratowaæ dziecko. Jonasz Wa¶ko bez chwili namys³u od³o¿y³ hulajnogê i skoczy³ do Wis³y. Mê¿czyznom uda³o siê wyci±gn±æ nieprzytomnego ch³opca z wody, a pielêgniarz przyst±pi³ do reanimacji. Po przejêciu dziecka przez ratowników medycznych w mokrych ubraniach pojecha³ do szko³y. Historia ta wydarzy³a siê 11 maja.
Jak nam powiedzia³a Anna Górska, rzeczniczka prasowa nowohuckiego szpitala, do tej pory Wa¶ko nie wspomina³ o swojej interwencji. W³adze placówki dowiedzia³y siê o tym dopiero wtedy, gdy przysz³y oficjalne podziêkowania od komendanta ma³opolskiej Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej.
– To nie by³a pierwsza akcja, gdy Jonasz pojawia siê tam, gdzie jest potrzebna jego fachowa pomoc i dobre serce. Kilka lat temu podczas festiwalu im. Kiepury w Krynicy Jonasz Wa¶ko pomóg³ kobiecie, która... w trakcie koncertu zaczê³a nagle rodziæ – mówi Anna Górska.
– Jonusz Wa¶ko, to cz³owiek do zadañ specjalnych. Pielêgniarz anestezjologiczny i ratownik w jednej osobie. Zawodowo zajmuje siê równie¿ szkoleniem innych medyków. Prywatnie szczê¶liwy m±¿ i ojciec dwójki dzieci – Leona i Ró¿y W wolnym czasie mi³o¶nik podró¿y, sportu i fan Formu³y 1. Dobry humor i nieszablonowo¶æ to ca³y Jonasz z Nowego S±cza – dodaje Anna Górska.
A uratowany ch³opiec po leczeniu powróci³ do zdrowia.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
