Kiedyś łowiłem nad Dunajcem, gdy w pewnym momencie podszedł do mnie, na oko, może siedmio- ośmioletni chłopiec. Stał i przyglądał się, co robię. W pewnym momencie zwrócił uwagę na martwą, niewielką rybkę, miotaną falami o kamienisty brzeg. – Co się jej stało? – spytał. – Nie wiem. – odpowiedziałem. - Może czymś się zatruła, może została mocno skaleczona przez wędkarza i zdechła, a może była na coś chora. – To ryby też chorują? – zdziwił się malec. Cóż, zapewne mama zawsze życzyła mu, by był zdrów jak ryba.
Ale ryby niestety też chorują. Kilka lat temu prawdziwa epidemia zdziesiątkowała leszcze żyjące w jeziorze rożnowskim. Przez dwa lata, w miesiącach letnich, widziałem tam setki śniętych i zdychających dorodnych leszczy. Jak wyliczyli naukowcy, u leszczy stwierdzono 173 gatunki różnych pasożytów, 80 robaków płaskich i 46 pierwotniaków. Te przeróżne stworzonka mogą pojawiać się zarówno w oczach leszcza (np. metacerkaria), w jego skórze, mięśniach i płetwach. Pasożyty wegetują w jego jamie gębowej i skrzelach, w narządach układu krwionośnego, w układzie pokarmowym, wątrobie i moczowodach.
Do groźnych chorób leszcza należy liguloza. Jeden ze znanych ichtiologów, Edmund Bryliński, w swojej pracy opublikowanej w roku 1970 stwierdził, że na 427 przebadanych polskich jezior, aż w 137 żyjące w nich leszcze były zarażone ligulozą. W 63 jeziorach zarażonych było ponad 50% żyjących w nich leszczy.
Pierwszym pośrednim żywicielem tasiemca, nazywającego się po łacinie Ligula intenstinalis są skorupiaki planktonowe. I leszcz zaraża się ligulą w czasie zjadania planktonu. Tzw. plerocerkoidy w jamie ciała leszcza przebywają najczęściej do trzech lat (rzadziej dłużej). Wskutek wycieńczenia zarażona ryba śnie i często staje się ofiarą ptaków wodnych. Niekiedy, wskutek perforacji, pasożyt jest wydalany. Największe śnięcia dotyczą ryb od trzech do pięcioletnich. Liguloza obniża tempo wzrostu długości i masy ciała zarażonych osobników, obniża efektywność rozrodu, osłabia kondycję i zwiększa śmiertelność silnie zarażonej części populacji (nawet do 50% rocznie). Z rzadziej notowanych chorób leszczy wiosną stwierdza się czasami wiremię, wirusowe zapalenie pęcherza pławnego, plamicę (pomór) oraz pleśniawkę, która pojawia się na uszkodzonych przez pasożyty lub mechanicznie tkankach. Pleśniawka powodowana jest przez grzyby z rodziny Saprolegniacea.
Za tydzień parę słów o najczęściej spotykanych chorobach karpi – ryby smacznej przecież i chętnie łowionej.
Jakub Kleń
Ten serwis używa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowią tylko część materiałów, które w całości znaleźć można w wersji drukowanej "Głosu - Tygodnika Nowohuckiego".
