Przed nami Wigilia i ¦wiêta Bo¿ego Narodzenia. A w trakcie wigilijnej wieczerzy, zgodnie z polsk± tradycj±, nie mo¿e zabrakn±æ karpia. Co prawda, s± tacy, którzy decyduj± siê z tej okazji na ³ososia, pstr±ga, mintaja czy dorsza, ale karp, to zawsze karp. W okolicach Krakowa najwiêksz± s³aw± ciesz± siê karpie z okolic Zatora i karpie hodowane przez benedyktynki w Stani±tkach.
No, to mo¿e kilka ciekawostek na temat karpia? Proszê bardzo. Przede wszystkim trzeba wiedzieæ, ¿e karp to pierwsza ryba udomowiona przez cz³owieka. W IV wieku p.n.e. hodowali go Rzymianie, a prawdopodobnie jeszcze wcze¶niej, bo w V wieku p.n.e. pierwsze hodowle karpi powsta³y w Chinach. Za spraw± cz³owieka karp zosta³ introdukowany w ca³ej Europie, Australii, Afryce Pó³nocnej i obu Amerykach. W Polsce ryba ta pojawi³a siê na prze³omie XII i XIII wieku za spraw± zakonu cystersów, który zak³ada³ gospodarstwa rybackie przy swoich klasztorach. W Krakowie wspomnieniem tego jest nazwa Suche Stawy – gdzie dzisiaj znajduje siê stadion Klubu Sportowego „Hutnik” Nowa Huta. A kiedy¶ na tym terenie by³y klasyczne, mokre stawy, w których hodowano karpie.
Udomowiona forma karpia i zarazem ta najbardziej znana, cechuje siê charakterystycznym, „garbatym” grzbietem. Natomiast dzika odmiana tej ryby, okre¶lana jako sazan, nie ma tak wypuk³ego grzbietu, jest wyra¼nie pod³u¿na i ma mniejsz± g³owê. Karp mo¿e dorastaæ do 75 centymetrów d³ugo¶ci (chocia¿ znane s± rekordowe przypadki karpi, które osi±gnê³y nawet 110 centymetrów) i mo¿e przekraczaæ 30 kilogramów wagi. Ryba ta mo¿e ¿yæ do 20 lat.
Karp pokarmu szuka przy mulistym dnie. ¯ywi siê larwami owadów, ¶limakami i innymi bezkrêgowcami. Zasysa je razem ze wszystkim, co znajduje siê wokó³ tych ¶limaków czy innych bezkrêgowców do pyska, pó¼niej wypluwa i wy³apuje to, co najszybciej opada na dno. Swoj± dietê uzupe³nia glonami i innym pokarmem ro¶linnym.
Pó¼n± jesieni± karp wêdruje w g³êbsze partie wody i tam pozostaje a¿ do wiosny. Przy niskich temperaturach wody (poni¿ej 4 stopni Celsjusza) ryba automatycznie popada w odrêtwienie i - je¶li spadek temperatury zaskoczy j± w p³ytkich wodach - mo¿e w sposób niekontrolowany wyp³yn±æ na powierzchniê. Mo¿e siê te¿ zdarzyæ (w co trudno uwierzyæ), ¿e nawet przymarznie do lodu.
Ale s± te¿ karpie ozdobne. A najbardziej znan± jego form± jest popularny karp koi. Karp koi jest dalekim kuzynem naszego rodzimego karpia. Historia jego hodowli w Japonii jest bardzo d³uga, poniewa¿ siêga XVII wieku. Karp koi s³ynie nie tylko z bardzo reprezentatywnego wygl±du, ale tak¿e z wysokiej inteligencji. Hodowcy s± zdania, ¿e karpie koi szybko ucz± siê rozpoznawaæ swojego opiekuna i chêtnie do niego podp³ywaj±. Obecnie zarejestrowanych jest ponad sto ró¿nych odmian tych ryb. Corocznie w Japonii oraz na ¶wiecie odbywaj± siê wystawy oraz zawody, w których promuje siê najpiêkniejsze okazy karpi koi.
Spokojnych ¦wi±t Bo¿ego Narodzenia ¿yczê!
Jakub Kleñ
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
