Z coraz wiêkszym zaniepokojeniem czytam teksty o pog³êbiaj±cej siê nierówno¶ci pomiêdzy mieszkañcami naszego globu. I to ju¿ nie chodzi tylko ró¿nice pomiêdzy bogat± Pó³noc±, a biednym Po³udniem. Podzia³ na tzw. „trzeci ¶wiat”, a nawet „czwarty ¶wiat” nie jest priorytetem. Okazuje siê bowiem, ¿e nawet w wysoko rozwiniêtych pañstwach, ró¿nice pomiêdzy bogatymi, a pozosta³± czê¶ci± spo³eczeñstwa coraz bardziej siê pog³êbiaj±. Tu ju¿ nie chodzi o biednych Afrykanów, czy Azjatów, ale eksplozje nierówno¶ci w skali globalnej ¶wiata. Raport powa¿nej instytucji Oxflam mówi, ¿e w 2009 roku 1 procent najbogatszych ludzi na ¶wiecie dysponowa³ 44 procentami ca³ego maj±tku ludzko¶ci. Ju¿ w minionym roku, czyli 2014 dotyczy³o to 48 proc. maj±tku. Proces niemi³osiernego bogacenia siê krezusów jest coraz szybszy, bo ju¿ w przysz³ym, czyli 2016 po³owa maj±tku ¶wiatowego bêdzie w rêku 1 procenta ludzi. Powa¿ny szwajcarski bank Credit Suisse kilka miesiêcy tak¿e potwierdzi³, ¿e pó³ ¶wiata jest ju¿ w rêkach bogaczy. Skalê nierówno¶ci pog³êbia jeszcze inna statystyka, która mówi i¿ obecnie 80 procent najbiedniejszych ludzi ma tylko 5 procent ¶wiatowego maj±tku. Zatem ten dysonans jest wrêcz osza³amiaj±cy.
W tym kontek¶cie nasuwaj± siê dwa zasadnicze pytania. Jak to mo¿na zmieniæ? I do czego to mo¿e doprowadziæ, je¶li tego procesu nie powstrzymamy? Jak zatem powstrzymaæ eksplozjê nierówno¶ci? Oxflam proponuje zmianê prawa, która uniemo¿liwi wielkim firmom i koncernom unikanie podatków. Sk±d my to znamy, ano z naszego kraju, gdzie od lat penetruj± nasz± gospodarkê wielkie zagraniczne firmy, które nie do¶æ, ¿e unikaj± p³acenia podatków w Polsce, to do tego jeszcze wywo¿± zyski za granicê.
Problemem jest nie tylko unikanie p³acenia podatków, ale dystrybucja zysków. Ro¶nie wydajno¶æ pracowników, ale ca³y zysk przechwytuj± w³a¶ciciele firmy. Przyk³adem s± Zjednoczone Ameryki P³n., gdzie w latach 2000-2011 wydajno¶æ wzros³a o 23 proc., a pensje sta³y w miejscu. Podobnie jest w Europie. Joseph Stiglitz laureat Nagrody Nobla z ekonomii, alarmuje w swojej ksi±¿ce o nierówno¶ciach (The Price of Inequality”), ¿e pracownicy najemni s± coraz bardziej wykorzystywani przez w³a¶cicieli firm. Jego zdaniem trzeba jak najszybciej podnie¶æ podatek od zysków kapita³owych i zwiêkszaæ p³ace minimalne, bo bogacze nie chc± dobrowolnie dzieliæ siê swoim zyskiem.
Inny autorytet w dziedzinie ekonomii Francuz Thomas Piketty w swojej ksi±¿ce „Kapita³ XXI wieku”, która nawi±zuje tytu³em nie przypadkowo do Karola Marksa twierdzi, ¿e pog³êbiaj±ce siê nierówno¶ci wynikaj± z tego i¿ stopa zwrotu kapita³u jest ok. 2 proc wy¿sza od stopy wzrostu gospodarczego. Jego zdaniem trzeba jak najszybciej wprowadziæ co najmniej 2 procentowy podatek od kapita³u, aby zatrzymaæ proces bogacenia siê najzamo¿niejszych. Co tam pan Piketty, gdy w USA prezydent Barack Obama proponuje zwiêkszenie podatku od zysków kapita³owych z 20 do 28 procent, ale republikanie, którzy zdominowali Kongres zapewne to odrzuc±…
Obawiam siê ¿e bogacze, którzy maj± siln± reprezentacjê we w³adzach wiêkszo¶ci pañstw, bo politycy dziwnie uzale¿niaj± siê od bogatych i coraz bardziej reprezentuj± ich interesy, nie zatrzymaj± tego procesu pog³êbiaj±cej siê nierówno¶ci. Co zatem pozostaje biedniej±cym spo³eczeñstwom? Gwa³towna zmiana tych w³adz, bo ile mo¿na wytrzymaæ bezrobocia lub nêdznego wynagradzania oraz pog³êbiaj±cej siê biedy w sytuacji, gdy obok widaæ niemi³osierni bogatych, którzy nie wiedz± co zrobiæ ze swoimi nadwy¿kami maj±tkowymi.
S£AWOMIR PIETRZYK
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
