Elektryzuj±ce ostatnio opiniê publiczn± fakty ujawnienia tajnych donosicieli S³u¿by Bezpieczeñstwa, wyra¼nie zwiêkszy³y zainteresowanie ciemn± i dotychczas ma³o znan± stron± historii PRL-u. Czytaj±c informacje prasowe na temat agentów, wiele osób z niepokojem stwierdza, ¿e znacznie mniej mówi siê i pisze na temat funkcjonariuszy bezpieki, „opiekuj±cych” siê tajnymi wspó³pracownikami, nak³aniaj±cych ich do sk³adania donosów, zlecaj±cych im zadania, wyp³acaj±cych wynagrodzenie itd. Ten niedosyt informacji o resorcie bezpieczeñstwa stara siê w swoich publikacjach prze³amaæ Instytut Pamiêci Narodowej
Niektóre z wydawnictw IPN maj± charakter popularny, inne bardziej naukowy, czasem natomiast publikowane s± opracowania encyklopedyczne, na ogó³ ma³o interesuj±ce przeciêtnego czytelnika, za to bezcenne dla naukowców, dziennikarzy zajmuj±cych siê tematyk± historyczn±, nauczycieli prowadz±cych ko³a zainteresowañ czy warsztaty historyczne. Takim wydawnictwem ¶ci¶le specjalistycznym jest wydane przed paroma tygodniami dzie³o „Aparat bezpieczeñstwa w Polsce. Kadra kierownicza”, którego tom I obejmuje lata 1944-1956. Wymieniono w nim nazwiska i imiona, imiona ojców, stopnie wojskowe oraz daty pe³nienia funkcji wszystkich funkcjonariuszy zajmuj±cych kierownicze stanowiska w Ministerstwie Bezpieczeñstwa Publicznego oraz w siedemnastu wojewódzkich i ponad trzystu powiatowych i miejskich urzêdach bezpieczeñstwa w ca³ej Polsce. Tom drugi, obecnie przygotowywany do druku, obejmie lata 1956-1975, a ostatni, nad którym pracuj± historycy IPN – lata 1975-1990. W ten sposób powstanie fundament wiedzy o bezpiece, w oparciu o który mo¿liwe bêdzie zarówno stworzenie pe³nego wykazu funkcjonariuszy, jak i przedstawienie ich „karier” oraz dzia³alno¶ci w ca³ym okresie komunistycznej dyktatury.
Prace prowadzone w skali ca³ego kraju uzupe³niane s± przez programy wykonywane w poszczególnych regionach. W Krakowie trzech m³odych naukowców w³a¶nie koñczy przygotowywanie ksi±¿ki zatytu³owanej „Twarze krakowskiej bezpieki. Obsada stanowisk kierowniczych Urzêdu Bezpieczeñstwa i S³u¿by Bezpieczeñstwa w Krakowie. Informator personalny”, przedstawiaj±cej przebieg s³u¿by oraz dane osobowe ponad trzystu funkcjonariuszy. Wiêkszo¶æ informacji opatrzonych zostanie fotografiami ubeków, a rozprowadzanie ksi±¿ki rozpocznie siê 2 marca o godzinie 17.00 podczas otwarcia wystawy w krakowskim Pa³acu Sztuki na Placu Szczepañskim. Wystawa, równie¿ zatytu³owana „Twarze krakowskiej bezpieki”, z pewno¶ci± wywo³a liczne protesty tych wszystkich, którzy nadal wol± bardziej troszczyæ siê o dobre samopoczucie by³ych funkcjonariuszy czy donosicieli, ni¿ o zado¶æuczynienie ich ofiarom.
Ostatnio w Krakowie mieli¶my do czynienia z awantur± wywo³an± przez „Gazetê Wyborcz±”, której nie spodoba³ siê pomys³ wprowadzony w ¿ycie w „Dzienniku Polskim”, aby dziennikarze z³o¿yli o¶wiadczenia, ¿e w czasach komunizmu nie byli donosicielami bezpieki. „Wyborcza” od lat mê¿nie walczy z lustracj±, ostatnio jednak z coraz mniejszym powodzeniem. Jej autorom nie podoba siê ujawnianie tajnych wspó³pracowników SB w¶ród pracowników naukowych Uniwersytetu Jagielloñskiego, krzywi± siê tak¿e na inicjatywê przywódców nowohuckich strajków, daj±c± szansê dobrowolnego przyznania siê do winy donosicieli z Huty. Mimo kilkunastu przypadków opisanych w ostatnim czasie, ujawnianie konfidentów nadal odbywa siê bardzo opieszale i mo¿na mieæ nadziejê, ¿e zmiany w ustawie o IPN, które zapowiada Prawo i Sprawiedliwo¶æ, nieco przyspiesz± ¶limacz±c± siê od piêtnastu lat lustracjê.
Ryszard Terlecki
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
