Jeste¶my w przededniu Wszystkich ¦wiêtych i przygotowujemy siê do odwiedzin grobów naszych bliskich i przyjació³. To refleksyjne ¶wiêto, gdy przypominamy sobie tych, którzy odegrali w naszym ¿yciu wiêksz± lub mniejsz± rolê. Nie zawsze zdajemy sobie sprawê, ¿e ludzie od pocz±tku swojego istnienia próbowali nawi±zaæ kontakt z tymi, którzy ju¿ odeszli ze ¶wiata ¿yj±cych. Ju¿ nasi przodkowie czynili to przed wiekami, a obrzêdy czynione wówczas nazywano „Dziadami”. Nazwa Dziady wywodzi siê z jêzyka bia³oruskiego od s³owa Дзяды. To okre¶lenie by³o u¿ywane w gwarach ludowych na terenie Bia³orusi, Polesia, Rosji, Ukrainy i ró¿nych terenach przygranicznych np. na Podlasiu. W zale¿no¶æ od regionu nazywano tak¿e Radecznic±, lub bardziej znajomo – Zaduszkami. Sam wyraz „dziad” oznacza³ po prostu przodka.
Dziady to s³owiañskie ¶wiêto obchodzone w nocy z 31 pa¼dziernika na 1 listopada. Jest to szczególny i magiczny czas, gdy styka siê ¶wiat ¿ywych i umar³ych. To wtedy w³a¶nie nawi±zujemy relacje z duszami przodków, którzy powracaj± do siedzib zamieszkiwanych dawniej, za ¿ycia, w doczesnym ¶wiecie. Zapewniaj±c im przychylno¶æ, jednocze¶nie wskazujemy zagubionym duszom drogê powrotn± w za¶wiaty. W ramach obrzêdów dziadów, nale¿a³o przybywaj±ce dusze przodków odpowiednio ugo¶ciæ, aby zapewniæ sobie ich przychylno¶æ i jednocze¶nie pomóc im w osi±gniêciu spokoju w za¶wiatach. Przygotowywano specjaln± ucztê, która odbywa³a siê w domach lub na cmentarzach, bezpo¶rednio na grobach zmar³ych. Do dzisiaj niektórzy prawos³awni przychodz± na groby z jad³em i napitkami. Kolejny, obrzêd polega³ na umo¿liwieniu duszom ogrzanie siê. Na pocz±tku zapalano ogniska na rozstajnych drogach, aby wskazywa³y kierunek wêdruj±cym duszom, tak by nie zab³±dzi³y i mog³y spêdziæ tê noc w¶ród bliskich. Zziêbniête dusze ogrzewa³y siê przy ogniskach. Charakterystyczn± pozosta³o¶ci± tego zwyczaju s± wspó³czesne znicze zapalane na grobach.
Chrze¶cijañstwo z jednej strony walczy³o z dawnymi pogañskimi obrzêdami, sukcesywnie zakazuj±c ich praktykowania, ale z drugiej strony zaadaptowa³o niektóre z nich, d±¿±c do ich chrystianizacji. W przypadku Dziadów zarówno Ko¶ció³ Katolicki, jak i Prawos³awny usi³owa³y zmarginalizowaæ, a nastêpnie zlikwidowaæ ¶wiêta pogañskie, wprowadzaj±c na ich miejsce chrze¶cijañskie ¶wiêta i praktyki. Ko¶ció³ Katolicki, nie mog±c ca³kowicie zwalczyæ tego do¶æ popularnego ¶wiêta, postanowi³ w³±czyæ czê¶æ jego tradycji w ustanowione na 2 listopada ¦wiêto Zaduszek.
Dzisiaj Wszystkich ¦wiêtych, czy ¦wiêto Zmar³ych dla innych, przybiera charakter coraz bardzo komercyjny. Wiele osób stara siê, mimo kryzysu, przystroiæ i o¶wietliæ groby swoich bliskich na bogato, prze¶cigaj±c siê wzajemnie. Nie to jednak jest najwa¿niejsze lecz pamiêæ o swoich przodkach i mi³o¶æ któr± ich otaczali¶my. Przepraszam Czytelników, ¿e w tym felietonie nie odnios³em siê do bie¿±cych spraw lecz w obliczu ¶mierci, które jest osnow± tego ¶wiêta nie ma nic wa¿niejszego, a nasze swary trac± na znaczeniu.
S£AWOMIR PIETRZYK
· Napisane przez Administrator
dnia November 06 2022
277 czytañ ·
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
