Kino Sfinks - najdłużej działające w Krakowie, jedyne w Nowej Hucie
Dodane przez Administrator dnia 27/07/2025 10:19:00
Początki Kina Sfinks giną w mrokach dziejów... Mimo usilnych starań i grzebania w papierach, nie udało nam się znaleźć wiarygodnej informacji na temat dokładnej daty jego powstania. Ze wspomnień starszych mieszkańców Nowej Huty wynika, że istniało już w 1958 r., co czyni je najdłużej działającym nieprzerwanie kinem w Krakowie!
Czytając numery ówczesnego Głosu Nowej Huty widzimy, że pomysł ten budził kontrowersje – pojawiały się głosy, że kino zabiera przestrzeń dla zespołów teatralnych, i może stać się miejscem spółkowania chuliganów i podejrzanego elementu. Na szczęście były też odmienne opinie, dzięki którym plan stworzenia kina zakończył się powodzeniem.
Początkowo jego właścicielem były Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe. Dopiero w 1985 roku, na mocy porozumienia z Kombinatem, kino weszło w struktury Ośrodka Kultury – wówczas Huty im. Lenina, dziś im. Cypriana Kamila Norwida. Od lat 80. z uporem pełniło funkcje kina studyjnego i starało się pokazywać filmy interesujące, wartościowe, o wysokich walorach artystycznych.
Nie obyło się oczywiście bez kryzysów. Jeden z nich pojawił się na przełomie lat 80. i 90. – w tamtym czasie kino działało tylko w weekendy, a w tygodniu przed południem prezentowano pokazy dla szkół i grup zorganizowanych. Na szczęście stan ten nie trwał długo i kino wróciło do pełnego funkcjonowania. Jednak jako małe kino otrzymywało kopie filmowe dopiero w trzeciej kolejności – po dwóch, trzech miesiącach (wtedy kopie otrzymywało się w postaci „fizycznej”, jako taśmę filmową na rolkach).
W 2006 roku kino zostało wyremontowane: zamontowano nowe fotele, nagłośnienie, projektory… I nagle nadszedł kolejny kryzys – technologiczny! Absolutną rewolucją były projektory cyfrowe. Kopie zaczęto dostarczać nie na taśmie, ale na dyskach, które wgrywa się na serwer. Przejście z systemu analogowego na cyfrowy wiązało się z ogromnym kosztem, na który brakowało środków. Przyszłość kina stała pod znakiem zapytania. Na szczęście – z pomocą Miasta Krakowa i Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej – w 2014 roku cyfryzacja naszego nowohuckiego kina zakończyła się powodzeniem.
Od roku 2016 Kino Sfinks oferuje seanse w dwóch salach – głównej, „dużej”, liczącej 98 miejsc, oraz w tzw. „Małym Metrażu” – kameralnej sali z 22 wygodnymi fotelikami i kanapą. Jego repertuar dobierany jest starannie, z naciskiem na kino polskie i europejskie oraz edukację. Sfinks należy do Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych oraz Polskiej Sieci Kin Cyfrowych. Nie znajdziecie tu popcornu, ale dobre filmy – zawsze!
Przed każdym filmem pokazywana jest Nowohucka Kronika Filmowa. Istnieje od 2004 roku, a jej producentem jest Ośrodek Kultury Norwida. Swoim pomysłem nawiązuje do Polskiej Kroniki Filmowej, która do połowy lat 90. poprzedzała wszystkie filmy w polskich kinach. NKF pokazuje jednak rzeczywistość tylko jednej dzielnicy – Nowej Huty. W każdym odcinku widzowie mogą znaleźć felietony poświęcone ciekawym wydarzeniom kulturalnym i społecznym, filmowe portrety nowohucian, opowieści o niezwykłych miejscach i cennych zabytkach, historie z przeszłości. Często pojawiają się materiały archiwalne, które z determinacją staramy się wyciągać z wszelkich archiwów i zbiorów.
W Kinie Sfinks działa również Dyskusyjny Klub Filmowy „Kropka”. Jest to jedyny dyskusyjny klub filmowy w Nowej Hucie. Nasze propozycje skierowane są do wszystkich miłośników dobrego kina. Program naszego DKF-u jest ambitny i różnorodny. Pokazujemy filmy interesujących twórców, kino niszowe, artystyczne i klasykę kina. Przed każdym seansem wygłaszana jest prelekcja, a po filmie odbywa się dyskusja z widzami. Na spotkaniach panuje przyjazna, luźna atmosfera, dlatego nie trzeba być znawcą kina, aby uczestniczyć w seansach i dyskusjach. W 2021 roku DKF „Kropka” otrzymał Nagrodę Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej dla najlepszego dyskusyjnego klubu filmowego w Polsce. W 2023 roku wprowadziliśmy spotkania wspólne dla osób niewidomych i widzących (seanse odbywają się z użyciem aplikacji AudioMovie, co nie zakłóca seansu innym widzom).
Jeżeli jeszcze nie zawitaliście w nasze progi, zapraszamy serdecznie do budynku Ośrodka Kultury Norwida (os. Górali 5), gdzie mieści się nasze kino. W tym momencie trwa przerwa wakacyjna, ale już od 22 sierpnia startujemy z nowym sezonem – czeka Was nowy repertuar, nowe filmy, nowe wzruszenia, refleksje i emocje. Nie możecie tego przegapić! Śledźcie naszą działalność na stronie: kinosfinks.okn.edu.pl.
Mateusz Pasek
