Kwiecień powoli się kończy, za chwilę rozpocznie się maj. I – jak przystało na wiosnę – słońce świeci coraz wyżej, dłużej pozostaje na naszym niebie i grzeje coraz lepiej. Światło słońca przenika również toń wody. Widać jak promienie słoneczne połyskują na drobnych falkach, przenikają przez zasłony rozwijających się liści, tworzą na wodzie pasy półmroku i miejsce wręcz rozświetlone.
Siedząc tak kiedyś nad wodą i obserwując odbijające się w niej słoneczne pląsy, zastanawiałem się, czy ryby lubią słoneczne dni? Czy światło w toni im sprzyja, czy też stanowi może czynnik, który im przeszkadza?
Z rybami i słonecznym światłem jest pewien problem. Faktem jest, że wszystkie ryby, z wyjątkiem rybek żyjących w absolutnie czarnym świecie jaskiniowych jezior, mają oczy. Po coś więc je mają. Rzadko zdarza się, by jakieś stworzenie miało organ zupełnie mu niepotrzebny. Nawet te, z pozoru, niepotrzebne elementy (jak choćby piękne pawie pióra) zawsze czemuś służą. Widocznie i rybom oczy do czegoś się przydają. Jednak bynajmniej nie do odnajdywania pokarmu (chociaż niektórym rybom i w tym oczy pomagają). Jest przecież wiele gatunków, które żer zdobywają bez użycia wzroku albo z jego minimalnym udziałem – w naszych wodach dotyczy to chociażby węgorza, suma czy miętusa. Co więcej, rybim oczom brakuje takich regulacji jak ruchoma źrenica, rzęsy czy ruchome powieki (my, na światło reagujemy zwężeniem źrenic i mrużeniem powiek).
Wydaje się, że rybom najbardziej odpowiada półmrok. Ten półmrok zapewnia im gruby płaszcz wody nad nimi oraz cieniste ukrycia. Dla swojej aktywności mogą też wybierać te godziny czy taką pogodę, która jest dla niech najbardziej sprzyjająca. Stąd tak częsta dla wielu gatunków żerowa aktywność wczesnym świtem czy zbliżającym się wieczorem. Wydaje się, że ryby generalnie źle znoszą nadmiar światła – bo razi w oczy, a przy okazji ujawnia wrogowi ich obecność (to drugie nie wynika z rybiej refleksji, bo stworzenia te raczej nie myślą, ale z wrodzonego instynktu, nakazującego rybie pozostawać możliwie niewidoczną).
Generalnie nasze rodzime gatunki, ze względu na tolerowanie słonecznego światła, możemy podzielić na trzy podstawowe grupy. Do pierwszej można zaliczyć wspomniany już zestaw: sum, węgorz i miętus. Te ryby, są zdecydowanie niechętne światłu. Druga grupa, to ryby czujące się najlepiej w łagodnym cieniu – można zaliczyć do nich liny, leszcze, płocie, brzany czy jazie. I wreszcie trzecia grupa – gatunki tolerujące umiarkowane światło w toni i umiejące z niego korzystać. Do tej grupy można zaliczyć wszystkie ryby „wielkookie” (jak chociażby ukleje) lub dzienne drapieżniki, jak okonie, bolenie czy szczupaki.
Wniosek z powyższego zestawienia jest prosty: jeśli ktoś zamierza łowić w słoneczny dzień i w przejrzystej wodzie ryby należące do dwóch pierwszych grup, niech lepiej odłoży kije na bok i poopala się na nadrzecznej plaży.
Zakończę jeszcze jedną refleksją, a właściwie wspomnieniem z nad Jeziora Rożnowskiego. Którego dnia na łowisku zjawiłem się przed świtem. Właściwie było jeszcze ciemno. Po parunastu minutach zaczęło robić się coraz jaśniej. Nad wodą unosiła się parująca mgła. I wtedy zaczęło wschodzić słońce. Po pewnym czasie tafla wody zaczęła lśnić jak wypolerowane srebro. Gdy słońce podniosło się wyżej, woda stała się szara. Dlaczego? Bo najpierw słoneczne promienie odbijały się od wody, a później, gdy słońce było wyżej wtargnęły w toń jeziora, prześwietlając wodę w zbiorniku. I ryba przestała żerować.
Jakub Kleń
Ten serwis używa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowią tylko część materiałów, które w całości znaleźć można w wersji drukowanej "Głosu - Tygodnika Nowohuckiego".
