Rocznicowe lato
W ostatni± sobotê, 25 czerwca odby³a siê w Mielcu inauguracja obchodów 25-tej rocznicy powstania „Solidarno¶ci”. Dlaczego w Mielcu? Poniewa¿ w³a¶nie tu, æwieræ wieku temu, po wprowadzonej poprzedniego dnia podwy¿ce cen niektórych gatunków miêsa i wêdlin, 1 lipca 1980 roku robotnicy og³osili strajk protestacyjny. Ten strajk zapocz±tkowa³ falê wydarzeñ, która dziewiêæ lat pó¼niej zmiot³a komunistyczne re¿imy z mapy Europy.
Strajk w Wytwórni Sprzêtu Komunikacyjnego w Mielcu nie by³ jedynym tego dnia protestem w Polsce. Przerwali pracê tak¿e robotnicy podwarszawskiego „Ursusa”, poznañskiego „Pometu”, sanockiego „Autosanu”, tarnowskiego „Ponaru”. W³adze PRL, przestraszone skal± strajków, ograniczy³y podwy¿kê cen i zgodzi³y siê na podniesienie wynagrodzeñ strajkuj±cym za³ogom.
Strajki trwa³y jednak nadal i b³yskawicznie przenosi³y siê z zak³adu do zak³adu. W samym tylko lipcu objê³y 177 przedsiêbiorstw i ponad 80 tysiêcy pracowników. Najwiêkszy zasiêg mia³ strajk powszechny w województwie lubelskim od 8 do 24 lipca, rozpoczêty przerwaniem pracy przez za³ogê Wytwórni Sprzêtu Komunikacyjnego w ¦widniku. Lipcowe strajki przygotowa³y grunt pod kolejne protesty w sierpniu, które przerodzi³y siê w strajk powszechny na Wybrze¿u oraz strajki w setkach zak³adów, w tym w kopalniach Górnego ¦l±ska. Komunistyczny rz±d, obawiaj±c siê powszechnego powstania, przysta³ na podpisanie porozumieñ ze strajkuj±cymi oraz zgodzi³ siê na utworzenie niezale¿nych zwi±zków zawodowych. Dziêki porozumieniu podpisanemu 31 sierpnia 1980 roku w Stoczni Gdañskiej – powsta³a „Solidarno¶æ”, pierwsza od prawie pó³ wieku legalna organizacja, niezale¿na od monopolu w³adzy partii komunistycznej.
Podczas mieleckiej uroczysto¶ci wiele mówiono o historii. Zwi±zkowi przywódcy przypominali zmar³ych dzia³aczy, okoliczno¶ciowe medale wrêczono osobom zas³u¿onym dla powstania „Solidarno¶ci” i jej przetrwania w latach stanu wojennego. Obecni byli wszyscy dotychczasowi przewodnicz±cy w³adz regionalnych, a Antoniego Kopaczewskiego, pierwszego szefa Zarz±du Regionu w Rzeszowie, nagrodzono d³ugotrwa³± owacj±. Przedstawiciele Instytutu Pamiêci Narodowej przedstawili krótkie referaty, po przerwie zebranych zabawia³ Jan Pietrzak. Ale na korytarzach mieleckiego Domu Kultury, gdzie odbywa³a siê uroczysto¶æ, wiele mówiono nie tylko o przesz³o¶ci, ale tak¿e o obecnej sytuacji „Solidarno¶ci”.
Wprawdzie Marian Krzaklewski, którego poproszono o krótkie przemówienie, przekonywa³ do podjêcia jeszcze jednej próby poderwania zwi±zku do kampanii politycznej, przewa¿a³y g³osy o konieczno¶ci ograniczenia siê do spraw zwi±zkowych. Trudno nie pamiêtaæ o katastrofie Akcji Wyborczej Solidarno¶æ, której rz±d uwa¿any by³ za nieudolny i niekompetentny, od tego czasu okaza³o siê jednak, ¿e z³odziejstwo i korupcja zafundowane pod w³adz± SLD ka¿± zweryfikowaæ tamte oceny. Jerzy Buzek nie okaza³ siê premierem na miarê marzeñ Polaków, ale to co po nim zaprezentowali Miller i Belka, uczyni³o z niego jednego z najpopularniejszych polityków (otrzyma³ w skali kraju najwiêcej g³osów w wyborach do Europarlamentu). Czy wiêc rzeczywi¶cie „Solidarno¶æ” powinna uchyliæ siê od udzia³u w najbli¿szych wyborach, tym bardziej, ¿e postkomuni¶ci znów znale¼li siê na dnie politycznego upadku? W strukturach zwi±zkowych s± zwolennicy zarówno PiS-u, PO jak i LPR-u, kogo wiêc Zwi±zek powinien poprzeæ w wy¶cigu do Sejmu i Senatu? Na wystawienie w³asnej reprezentacji jest ju¿ za pó¼no, wszystko co mo¿na teraz osi±gn±æ, to umie¶ciæ swoich przedstawicieli na listach jednej z partii. Czy „Solidarno¶æ” zdecyduje siê jeszcze raz wróciæ do polityki?
Ryszard Terlecki
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
