NOWA HUTA POMNIKIEM HISTORII
Dodane przez Administrator dnia 03/12/2021 16:03:09
Powraca sprawa uznania starej części Nowej Huty za Pomnik Historii. Jak powiedział nam pełnomocnik prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury Robert Piaskowski są prowadzone rozmowy w tej sprawie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wniosek złożony w tej sprawie na początku XX wieku zostanie wkrótce zaktualizowany. Pomysł narodził się już w 2004 roku, gdy ówcześni radni Miasta Krakowa zobowiązali prezydenta M. Krakowa Jacka Majchrowskiego od podjęcia działań zmierzających do uznania Nowej Huty za Pomnik Historii i wpisania jej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Już w tym samym 2004 roku układ urbanistyczny Nowej Huty został wpisany do rejestru zabytków. Sześć lat później w 2010 roku przygotowano dokumentację dla generalnego konserwatora zabytków, a także do Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Wówczas poproszono o uzupełnienie tej dokumentacji. Wniosek został uzupełniony i ponownie trafił do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2013 roku, Okazuje się obecnie, że krakowski wniosek jest jednym z najdłużej oczekujących na rozpatrzenie. Dlaczego? Oczywiście pojawili się „życzliwi malkontenci”, którzy torpedowali pomysł stwierdzeniami o „gloryfikacji spuścizny po PRL”. Nie brano pod uwagę innych cennych historycznych aspektów obiektów znajdujących się na terenie obecnej Nowej Huty. To tutaj znajduje się zabytkowy klasztor oo. Cystersów, który w przyszłym roku będzie obchodził 800 lat swojego istnienia. W osiedlach peryferyjnych znajdują się cenne inne zabytki. W Krzesławicach jest zabytkowy dworek w którym mieszkał i tworzył Jan Matejko. A sama stara część Nowej Huty to unikalny zabytek zabudowy zwanej socrealizmem wzorowanym na renesansie włoskim. Warto również pamiętać, że Nowa Huta jest kolebką Solidarności.
Władze Krakowa nie próżnują i w międzyczasie powstał plan przestrzenny „Centrum Nowej Huty”. Tą część Krakowa objęto zapisami Parku Kulturowego Nowa Huta. Prezydent M. Krakowa prof. Jacek Majchrowski skierował do wiceminister MKiDN Magdaleny Gawin pismo w którym czytamy „Park Kulturowy Nowa Huta tworzy spójny, nawarstwiający się od stuleci krajobraz jako arena dla ważnych wydarzeń, godny uznania za pomnik historii. Uznanie obszaru Parku Kulturowego Nowa Huta za pomnik historii w 2022 roku byłoby wspaniałym elementem obchodów 800-lecia Opactwa w Mogile (…). Jednocześnie byłoby to odzwierciedlenie opinii i starań zarówno ekspertów, jak i oczekiwań mocno zaangażowanej w troskę o swoje dziedzictwo kulturowe społeczności lokalnej”. Z nieoficjalnych informacji wiadomo, że klimat wokół uznania Nowej Huty za Pomnik Historii się zmienił i są duże szanse na podjęcie takich decyzji. Jak twierdzi Robert Piaskowski są duże szanse na to, że MKiDN przekaże wniosek do Instytutu Dziedzictwa co pozwoli w połowie roku na podjęcie decyzji. Mamy nadzieję, że zgodnie z procedurą prezydent RP Andrzej Duda wywodzący się z Krakowa podpisze ten akt na wniosek MKiDN. Tytuł może przyznać zabytkom nieruchomym, ale także i Parkowi Kulturowemu. Uznanie Nowej Huty za Pomnik Historii pozwoliłoby na sfinalizowanie starań o wpis na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, albo poprzez poszerzenie obecnego wpisu Krakowa z 1978 roku, albo poprzez wpis seryjny z innymi miastami modernistycznymi tego typu. Trzymamy kciuki za te wszystkie rozwiązania i rozpoczynamy na łamach Głosu kampanię prasową dokumentującą potrzebę uznania Nowej Huty za Pomnik Historii i wpis na listę UNESCO.
(SP)
Fot. Adam Gryczyński