Rada Konsultacyjna ds. Parku Edukacyjnego Branice rozpoczęła działalność – Jak będzie wyglądał krakowski park etnograficzny?
Dodane przez Administrator dnia 13/11/2020 22:58:51
W czwartek 5 listopada odbyło się inauguracyjne posiedzenie Rady Konsultacyjnej ds. Parku Edukacyjnego Branice, powołanej przez prezydenta Krakowa. Ze względu na sytuację epidemiczną członkowie rady spotkali się online, a tematem była koncepcja przyszłego parku mającego ocalić od zapomnienia unikatowe, stare, drewniane domy pamiętające nierzadko przełom minionych stuleci.

Spotkanie otworzył zastępca prezydenta Krakowa ds. zrównoważonego rozwoju Jerzy Muzyk.
– Celem działania naszej Rady jest wsparcie merytoryczne Spółki Kraków Nowa Huta Przyszłości, której powierzono realizację ambitnego przedsięwzięcia – budowy Parku Edukacyjnego Branice. Powstanie tej instytucji będzie realizacją postulatów zgłaszanych przez liczne środowiska kultury i miłośników Krakowa, dotyczących ochrony obiektów architektury drewnianej – powiedział wiceprezydent, witając uczestników posiedzenia.
Podczas obrad przedstawiona i poddana pod dyskusję została koncepcja urbanistyczno-architektoniczna parku przygotowana przez dr. hab. inż. arch. Michała Twardowskiego, na zlecenie Spółki Kraków Nowa Huta Przyszłości, która jest odpowiedzialna za realizację przedsięwzięcia. Koncepcja zyskała pozytywną opinię Rady.

Zioła, zboża i drzewa – opiekunowie, czyli zieleń w skansenie.

Koncepcja projektowa bazowała na materiałach strategicznych dla tego obszaru, w tym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz na rysie historycznym i funkcjonalnym podkrakowskiej wsi. Dlatego też domy przy trakcie okólnym od strony południowej przypominać będą zabudowę w układzie wsi „rzędówka”, natomiast kompozycja północnej strony terenu opracowania nawiązuje do układu rozproszonego zabudowy (przypominającego układ wsi „samotniczej”). Oba rozwiązania usytuowane zostały na zewnątrz traktu okólnego tworząc wydłużony, nieco od północnej strony nieregularny zielony plac na którym organizowane będą różnego rodzaju przedsięwzięcia. Na tym placu zaplanowano również rekonstrukcję drewnianego kościoła lub kaplicy. Na wschodnim krańcu „wsi”, na skrzyżowaniu południowego i północnego traktu okólnego znajdzie się karczma.
Ideą projektu jest także odwzorowanie charakterystycznej zieleni wiejskiej, z jednoczesnym uwzględnieniem edukacyjnych i ekologicznych aspektów projektowanego parku. Koncepcja ma na celu - w możliwie jak największym stopniu - przybliżenie użytkownikom krajobrazu kulturowego wsi końca XIX i początku XX wieku. W procesie projektowym nieocenione okazały się materiały etnograficzne dotyczące najchętniej stosowanych roślin zarówno w najbliższym otoczeniu zagrody, jak i roślin uprawianych na polach.
- Koncepcja wykorzystuje przede wszystkim tradycyjną zieleń pojawiającą się w przydomowych ogródkach, warzywnikach, zielnikach, sadach, a także drzewa, krzewy i rośliny zielne dziko rosnące na podwórkach, łąkach czy przy drogach. Dawne ogrody wiejskie łączyły piękno z użytecznością, a ich elementy często posiadały znaczenie symboliczne, dlatego w koncepcji projektowej zaproponowano rośliny pojawiające się w wielu wzmiankach dotyczących lecznictwa, wierzeń, obrzędów oraz zwyczajów ludowych. Stąd właśnie m.in. obecność drzew-opiekunów przy każdym domu – wskazuje dr Artur Paszko, prezes zarządu KNHP.

Kiedy w skansenie mogą pojawić się pierwsi goście?

Główne wejście do Parku Edukacyjnego „Branice” znajdzie się w nowoczesnym budynku wystawowym. Projekt zakłada nawiązanie do okolicznych zabudowań poprzez kształt połączonych chat wykonany jednak już w nowoczesnym stylu. Odwiedzający będą mogli skorzystać tam z szatni, sklepiku z pamiątkami i wydawnictwami o polskiej wsi, dwóch sal konferencyjnych, części wystawowej i toalet. Dodatkowo będą tam też pomieszczenia magazynowe, techniczne oraz administracyjne. Całość kompleksu Parku uzupełni parking na prawie 50 samochodów, stacja ładowania samochodów elektrycznych i odnawialne źródła energii w postaci pomp ciepła i paneli fotowoltaicznych.
Skansen będzie stanowić część powstającego Centrum Rekreacji i Wypoczynku „Przylasek Rusiecki” realizowanego w ramach projektu „Kraków – Nowa Huta Przyszłości”. Poza Parkiem Edukacyjnym w skład Centrum ma wejść także modernizowane właśnie kąpielisko przy zbiorniku nr 1, centrum geotermalne oraz tereny rekreacyjne pomiędzy nimi, które mają zostać uporządkowane. Park Edukacyjny ma powstać najwcześniej za 3 lata, a w trzecim kwartale przyszłego roku planowany jest odwiert sprawdzający występowanie gorących źródeł w tej okolicy.
Na realizację Parku Edukacyjnego Branice Miasto Kraków przeznaczyło tereny znajdujące się w rejonie Przylasku Rusieckiego i dające szansę na stworzenie kolejnego miejsca, które ożywi wschodnią część dzielnicy Nowa Huta. Projekt będzie komplementarny w stosunku do innych działań podejmowanych na tym obszarze, takich jak rewitalizacja zbiorników wodnych czy utworzenie pola campingowego. W przyszłości miejsce to będzie stanowiło atrakcję zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.
(f)