[2023.04.28] 3 maja
Dodane przez Administrator dnia 28/04/2023 18:37:00
Przed nami święto Konstytucji 3 maja. Uchwalona 3 maja 1791 roku na Sejmie Czteroletnim ustawa określająca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów była pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucją. Niestety, ten dorobek Sejmu Wielkiego został zniszczony przez Targowicę. Ale pamięć o Ustawie Rządowej przetrwała. Także w czasie zaborów, gdy traktowano ją jako symbol działań mających na celu ratowanie Ojczyzny, jako symbol polskości.
Po odzyskaniu niepodległości, już w 1919 roku, dzień 3 maja został ogłoszony świętem narodowym, a w roku 1925 dzień ten uzyskał dodatkowo sankcję religijną: bo tego dnia ustanowiono, prócz święta państwowego, także święto religijne – uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski.
Po roku 1945 komunistyczne władze zmierzały do likwidacji trzeciomajowych obchodów ze względu na ich utrwalony charakter narodowo-katolicki. Przeciwstawiano im i nagłaśniano propagandowo Święto Pracy, obchodzone 1 maja. Przez wiele lat nie odbywały się państwowe uroczystości związane z rocznicą 3 maja, a wszelkie próby uczczenia święta podejmowane przez środowiska opozycyjne kończyły się zazwyczaj zatrzymaniami i szykanami ze strony milicji i Służby Bezpieczeństwa.
Przełom przyniósł dopiero rok 1990. Nowo wybrane izby polskiego parlamentu – Sejm i Senat - powróciły do tradycji i proklamowały dzień 3 maja świętem państwowym.
Jan L. Franczyk