[2022.02.18] Kary umowne
Dodane przez Administrator dnia 19/02/2022 10:02:27
Jestem właścicielem firmy budowlanej i właśnie negocjuję umowę na wykonanie prac związanych z budową domów. Inwestor chce, żeby w umowie była wpisana kara umowna określona jako ułamek procentu wartości mojego wynagrodzenia, za każdy dzień opóźnienia w zakończeniu prac. Czy kara umowna nie powinna być określona kwotowo? Czy mogę żądać jakiegoś jej ograniczenia? A czy ja mogę żądać wpisania do umowy kary umownej dla inwestora, jeśli ten nie przygotuje na czas frontu robót?

Kara umowna nie musi wyrażać się konkretną kwotą – ważne, aby w umowie zostały wskazane parametry pozwalające ją wyliczyć. W uchwale z dnia 9 grudnia 2021 r. Sąd Najwyższy orzekł, że „dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej za zwłokę w wykonaniu zobowiązania w postaci określonego procentu ustalonego wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki, nawet jeżeli nie określono końcowego terminu naliczania kary umownej ani jej kwoty maksymalnej”. W umowie można zawrzeć zapisy limitujące wysokość kary umownej – np. przez wskazanie kwoty maksymalnej, czy też okresu, przez jaki może być naliczana. Odpowiadając na ostatnie pytanie, to w innej uchwale – także wydanej 9 grudnia 2021 r. (sygn. III CZP 26/21) – SN podkreślił, że „dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania, albo nienależytego wykonania przez wierzyciela czynności, bez której świadczenie dłużnika w umowie o roboty budowlane nie może być spełnione. Maksymalna wysokość kary umownej nie musi być wyrażona w kwocie pieniężnej; wystarczy, że można ją oznaczyć na podstawie umowy i w świetle okoliczności sprawy”. Kara umowna zasadniczo przysługuje w przypadku niewywiązania się ze zobowiązań o charakterze niepieniężnym. W świetle powyższego orzeczenia możliwe jest jednak domaganie się wpisania do umowy kary umownej dla strony, której wprawdzie główne zobowiązanie ma charakter pieniężny (zapłata wynagrodzenia), ale nałożone są na nią także obowiązki o charakterze niepieniężnym (przygotowanie frontu robót). Taka kara powinna się jednak odnosić w umowie wprost do obowiązku tego drugiego rodzaju, a nie do obowiązku zapłaty wynagrodzenia przez inwestora.
(sp)