[2019.07.26] Parę słów o kiełbiu
Dodane przez Administrator dnia 26/07/2019 19:34:53
Kiełbi było kiedyś pod dostatkiem. Sam pamiętam rzeczkę mojego dzieciństwa, potok Niedźwiedź, w którym pełno było kiełbi i raków. Później potok bardzo się zdegradował, na co wpływ miały zarówno nawozy, które po deszczach zmywane były z okolicznych wzgórz do potoku, a do tego rozrastająca się wieś bez kanalizacji też robiła swoje. Ryby praktycznie wyginęły. Dopiero gdzieś od lat osiemdziesiątych do Niedźwiedzia zaczęło powracać życie. Dzisiaj są w nim klenie i pstrągi potokowe. Jak na razie nie spotkałem jeszcze w nim kiełbi i raków. Ale może z czasem i one się pojawią.
Kiełb pospolity, kiełb krótkowąsy, kiełb, kiełbik (Gobio gobio), to gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Jest to gatunek charakterystyczny dla rzek o żwirowym i piaszczystym dnie, pospolity także w jeziorach, zwłaszcza w strefie przyboju.
Osiąga najczęściej długość od 8 do 14 centymetrów. Nieliczne osobniki osiągają maksymalnie 20 centymetrów. Ciało kiełbia jest wrzecionowate, wygrzbiecone i lekko bocznie spłaszczone, pokryte dużymi łuskami (ok. 40 w linii bocznej). Linia brzucha prosta. Głowa długa, pysk tępy, otwór gębowy dolny. Oczy duże. Na górnej szczęce dwa charakterystyczne krótkie wąsiki sięgające najwyżej do oka. Płetwa ogonowa jest rozwidlona. Grzbiet jest barwy brązowo-czarniawej, brązowo-niebieskawej bądź brązowo-zielonkawej. Boki są jaśniejsze, srebrzyste lub żółtawe z pasem od 6 do 12 dużych, ciemnych plam barwy niebieskiej, aż do fioletowej. Płetwy szarawo-żółte lub bladoróżowe. Płetwa ogonowa jest nakrapiana małymi, ułożonymi w kilku, biegnących równolegle do wycięcia w płetwie rzędach, plamkami.
Młode kiełbiki odżywiają się planktonem i małymi larwami owadów. Później odżywiają się rozmaitymi bezkręgowcami. Pokarmu poszukują gromadnie za dnia, w płytkiej wodzie na piaszczystym i żwirowym dnie. Wtedy najłatwiej je zaobserwować. Trą się w maju i czerwcu. Ikra o średnicy ok. 1, 5 mm składana jest w liczbie 1000 – 3000 sztuk, na kamieniach i zatopionych korzeniach. Narybek wykluwa się po około 8 dniach, żyje na płyciznach, gromadnie, żywiąc się początkowo bardzo drobnym pokarmem. Kiełb żyje do 7 lat.
Kiełbie były niegdyś chętnie spożywane ze względu na bardzo smaczne mięso i łatwość złowienia. Były też bardzo popularne, jako przynęta na ryby drapieżne. Z powodzeniem używano ich do połowu sandaczy oraz dużych brzan.
Kiełbie nie mają ani okresu ochronnego ani ochronnego wymiaru. Łowiąc te ryby trzeba jednak pamiętać, że możemy się natknąć na dwa inne, podobne do naszego Gobio gobio, gatunki. To kiełb białopłetwy i kiełb Kesslera. Jednak te dwa ostatnie gatunki objęte są ścisłą ochroną gatunkową.
Jakub Kleń