[2006.12.23] Czas karpia (II)
Dodane przez Administrator dnia 23/12/2006 21:43:37
Prawdziwy prze³om w hodowli karpia nast±pi³ w drugiej po³owie XIX wieku, w wyniku wprowadzenia podzia³u stawów na mniejsze jednostki, w zale¿no¶ci od wieku ryb. Dokona³ tego ¶l±ski hodowca Tomasz Dubisz, oko³o 1870 roku. Dubisz przeprowadza³ tar³o w niewielkich zbiornikach-tarliskach, a nastêpnie przenosi³ wylêg do odrêbnych stawów. W wyniku takiej procedury uda³o siê skróciæ cykl produkcji karpia towarowego (a przecie¿ takie karpie trafiaj± na wigilijne sto³y) z czterech-piêciu lat do trzech, a nawet dwóch. Metoda Dubisza, znana pod nazw± galicyjskiej, do¶æ szybko zosta³a przejêta przez hodowców niemieckich, czeskich i wêgierskich. Zainteresowali siê ni± równie¿ hodowcy stawowi z zaboru rosyjskiego. I tak, wspólnie, uda³o siê doj¶æ do stworzenia znanej rasy karpia polskiego (zwanego tak¿e galicyjskim). To jedyna istniej±ca jeszcze stara rasa karpia. Karp polski odznacza siê ³uskami typu lustrzanego. Ryby tej rasy ¿yj±ce w tych samych warunkach z karpiami innych ras, rosn± lepiej. S± umiarkowanie wygrzbiecone.
Mówi±c o karpiach, najczê¶ciej s³yszmy o gatunkach tej ryby ze wzglêdu na jej u³uszczenie. I tak wyró¿nia siê tradycyjnie cztery odmiany karpi hodowlanych: karpie drobno³uskie (pe³no³uskie), karpie golce (nagie), karpie liniowe (rzêdowe, szeregowe) i karpie lustrzenie. Natomiast je¶li chodzi o rasy karpi, to wyró¿nia siê piêæ ras karpia, wystêpuj±cego w Europie (obecnie lub w przesz³o¶ci). Wymieñmy je po kolei: rasa aischgrundzka (rasa ta zosta³a wyprowadzona w dorzeczu rzeki Aisch ko³o Norymbergii, by³y to karpie wysoko wygrzbiecone, bez³uskie lub s³abo u³uszczone, o ¿ó³toz³otej barwie, ryby te cechowa³a ma³a odporno¶æ na wp³ywy ¶rodowiska, skutkiem czego by³y podatne na ró¿ne choroby, w koñcu rasa ta wyginê³a); rasa frankoñska (karpie tej rasy tak¿e cechowa³y siê du¿ym wygrzbieceniem, mia³y barwê ¿ó³tozielon± lub cytrynow±, by³y bez³uskie, hodowano je w stawach Frankonii, rasa frankoñska na skutek krzy¿owañ z innymi rasami przesta³a istnieæ jako rasa czysta); rasa czeska (karpie tej rasy mia³y ma³e g³owy, cia³o walcowate, wyd³u¿one o br±zowej barwie, by³y bez³uskie, rasa ju¿ do¶æ dawno zanik³a w hodowli); rasa ³u¿ycka (ryby tej rasy do karpie drobno³uskie o niewielkim wygrzbieceniu, z szarym lub szarobia³ym ubarwieniem, charakteryzuj± siê dobrym przyrostem w stosunku do innych ras, ich tempo wzrostu jest podobne do przyrostu lustrzeni polskich, które zosta³y scharakteryzowane wcze¶niej. I w³a¶nie wspomniane lustrzenie polskie, to pi±ta rasa karpia, któr± spotykamy do dzisiaj.
Jakub Kleñ