[2012.04.19] JAK ROZMNAŻAJĄ SIĘ LESZCZE?
Dodane przez Administrator dnia 19/04/2012 14:09:13
Mój młody sąsiad (ma dziesięć lat) powoli zaczyna wędkować. Na razie jest zbyt młody, by wędkować samodzielnie. Nad wodę jeździ więc najczęściej z dziadkiem. Ostatnio pochwalił się nowym kijem, który dostał na urodziny, a przy okazji zapytał mnie, kiedy i jak rozmnażają się leszcze. – Pisał pan o leszczach i tak mnie zastanowiło, jak one się rozmnażają. Wiem, że z ikry, i wiem że na wiosnę. Ale to wszystko, co wiem na ten temat. Obiecałem mu więc, że w najbliższym czasie napiszę o tym trochę więcej.
Otóż sprawa nie jest taka prosta jakby się na pozór mogło wydawać. Nawet nie zawsze leszcze trą się wiosną. Oczywiście, w naszych polskich wodach tarło leszczy rozpoczyna się najczęściej gdzieś w połowie kwietnia, ale bywa że następuje ono dopiero na początku lipca. A wszystko przez to, że dojrzałość gonad leszczy zależy od sumy ciepła wody w miesiącach wiosennych. Na dodatek, gdy gonady leszczy uzyskają już pełną gotowość fizjologiczną, to zdarza się, że ryby czekają jeszcze często na moment, gdy ociepli się woda w samym tarlisku. Wspomniane przeze mnie późne tarło może mieć miejsce wtedy, gdy wiosna jest wyjątkowo chłodna.
Na miejsce tarła leszcze wybierają w jeziorach zaciszne i płytkie zatoczki oraz inne wypłacone i osłonięte od podmuchów silnego wiatru miejsca. W rzekach są to najczęściej różnego rodzaju zastoiska, gdzie nie występuje prąd wody. Samica leszcza, w kilku miotach składa na podwodnej roślinności od 300 do 400 tysięcy ziaren ikry, która ma średnicę do 1,5 do 2 milimetrów. Ikra nierzadko jest zapładniana przez samce nawet w 90 procentach. I jeśli nie zdarzy się jakieś nieszczęście, np. nagle nie opadnie woda powodując wyschnięcie ikry lub nie dobiorą się do niej okonie lub jazgarze, to po 4-6 dniach, z każdego ziarenka ikry wylęgnie się 6-milimetrowa larwa, która przez 10 dni odżywia się wyłącznie zapasami pożywienia zawartymi w woreczku żółciowym. Później 6-7 milimetrowe larwy zaczynają samodzielnie szukać pokarmu. Po upływie mniej więcej miesiąca larwy leszcza mierzą już 18-25 milimetrów. Powoli pokrywają się łuskami i formuje się ich charakterystyczny ryjek, którym w przyszłości będą ryć muliste dno w poszukiwaniu pokarmu.
Warto może dodać i to, że leszcze stosunkowo późno osiągają dojrzałość rozrodczą. W polskich wodach dojrzewają płciowo w wieku od 4 do kilkunastu lat, chociaż w jeziorach i zbiornikach zaporowych gotowość do rozrodu ryby te osiągają najczęściej w wieku 6-7 lat, licząc ich średni wiek. Zdarza się też, że w wodach zdominowanych przez leszcze, nawet w jednym pokoleniu tempo wzrostu tej ryby nie jest jednakowe. Niektóre osobniki, charakteryzujące się większą „siłą przebicia” rosną szybciej niż ich mniej operatywni bracia, którzy w efekcie są bardziej cherlawi i przygłodzeni. Oczywiście, te szybciej rosnące i dobrze odżywione osobniki, również szybciej dojrzewają płciowo. Co ciekawe, rozpiętość wahań w osiągnięciu wieku rozrodczego, nawet wśród jednego pokolenia leszczy, może dochodzić nawet do pięciu lat.
Jakub Kleń