W czasie koncelebrowanej Mszy ¶w., odprawionej 10 listopada br. przed ko¶cio³em na os. Teatralnym, metropolita krakowski ks. kard. Stanis³aw Dziwisz po¶wiêci³ odlany z br±zu
POMNIK KRZY¯A NOWOHUCKIEGO
W sobotê, 10 listopada br. w parafii p.w. Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa na os. Teatralnym odby³a siê uroczysto¶æ po¶wiêcenia Pomnika Krzy¿a Nowohuckiego. Nowy – odlany z br±zu – krzy¿, zaprojektowany przez prof. Dousê, zast±pi³ dotychczasowe krzy¿e drewniane, które na placu Teatralnym sta³y nieprzerwanie od 17 marca 1957. W³a¶nie tamtego dnia, ówczesny metropolita krakowski arcybiskup Eugeniusz Baziak w asy¶cie duchowieñstwa i t³umów wiernych uroczy¶cie po¶wiêci³ krzy¿ na placu, który w³adze komunistyczne wyznaczy³y pod budowê przysz³ej ¶wi±tyni. Obecny krzy¿ swoj± form± nawi±zuje do tego pierwszego, w obronie którego stanêli mieszkañcy Nowej Huty 27 kwietnia 1960 roku, gdy w³adze cofnê³y zgodê na budowê ko¶cio³a i podjê³y próbê usuniêcia krzy¿a.
Sobotnia uroczysto¶æ, której gospodarzem by³ proboszcz parafii ks. Stanis³aw Puzyniak, zgromadzi³a w³adze Krakowa i województwa ma³opolskiego. Przybyli na ni± m. in. pos³owie Ireneusz Ra¶ i Ryszard Terlecki, marsza³ek województwa ma³opolskiego Marek Nawara, przewodnicz±ca Rady Miasta Krakowa Ma³gorzata Radwan-Ballada, zastêpca prezydenta Krakowa Kazimierz Bujakowski, radni Miasta i nowohuckich dzielnic, przedstawiciele „Solidarno¶ci”. Nie zabrak³o te¿ ¿yj±cych jeszcze obroñców Krzy¿a z 1960 roku oraz t³umu mieszkañców, którzy zgromadzili siê przy polowym o³tarzu mimo dokuczliwego zimna. Uroczysto¶æ rozpoczê³o godzinne widowisko s³owno-muzyczne przygotowane przez nowohuckich aktorów, zatytu³owane „Krzy¿ Nowohucki – historia i tera¼niejszo¶æ”, przypominaj±ce znaczenie Krzy¿a dla nowohuckiej spo³eczno¶ci, przygotowane przez Tadeusza £omnickiego, aktora Teatru Ludowego. Zebrani mogli wys³uchaæ wielu fragmentów dokumentów obrazuj±cych czêsto dramatyczne chwile zwi±zane z obron± Krzy¿a. Przypomniano równie¿ wyst±pienia biskupa Karola Wojty³y, a tak¿e jego wyj±tkow± homiliê, jak± wyg³osi³ - ju¿ jako papie¿ Jan Pawe³ II - w Mogile 9 czerwca 1979 roku, w trakcie której pad³y historyczne s³owa o Nowej Hucie, która zbudowana zosta³a na fundamencie Krzy¿a.
Po widowisku rozpoczê³a siê uroczysta Msza ¶w. celebrowana przez ponad dwudziestu nowohuckich proboszczów i zaproszonych ksiê¿y pod przewodnictwem ks. kard. Stanis³awa Dziwisza. Krakowski metropolita wyg³osi³ okoliczno¶ciowe kazanie, w którym przypomnia³ s³owa Jana Paw³a II: „Tam, gdzie stawia siê krzy¿ powstaje znak, ¿e dotar³a ju¿ Dobra Nowina o zbawieniu cz³owieka przez Mi³o¶æ. Tam, gdzie stawia siê krzy¿, powstaje znak, ¿e rozpoczyna siê ewangelizacja. Niegdy¶ ojcowie nasi na ró¿nych miejscach polskiej ziemi stawiali krzy¿e na znak, ¿e dotar³a ju¿ do nich Ewangelia, ¿e rozpoczê³a siê ewangelizacja – i ¿e trwa nienaruszona. Z t± my¶l± postawiono te¿ ów pierwszy krzy¿ w podkrakowskiej Mogile – w pobli¿u Starej Huty.
Kiedy postawiono opodal tego miejsca nowy drewniany krzy¿, by³o to ju¿ w okresie Millenium. Otrzymali¶my znak, ¿e na progu nowego Tysi±clecia – w te nowe czasy i nowe warunki – wchodzi na nowo Ewangelia. ¯e rozpoczê³a siê nowa ewangelizacja, jak gdyby druga, a przecie¿ ta sama, co pierwsza. Krzy¿ trwa, choæ zmienia siê ¶wiat”.
Po publicznym wyznaniu wiary, Kardyna³ w asy¶cie kilku duchownych po¶wiêci³, a nastêpnie uca³owa³ nowy krzy¿. Po nim ten sam gest powtórzyli towarzysz±cy mu kap³ani oraz przedstawiciele w³adz Miasta.
Na zakoñczenie uroczysto¶ci proboszczowie nowohuckich parafii oraz fundatorzy Pomnika Krzy¿a Nowohuckiego i jego wykonawcy otrzymali pami±tkowe, odlane z br±zu, miniatury Krzy¿a Nowohuckiego. Jedn± z nich otrzyma³ Stanis³aw Malara, radny Krakowa dwóch ostatnich kadencji, a obecnie radny Dzielnicy XVI Bieñczyce, który by³ koordynatorem prac zwi±zanych z postawieniem nowego krzy¿a. Pomnik wykonany zosta³ w nowohuckim „Metalodlewie”, a dofinansowa³y go nowohuckie Rady Dzielnic.
Jan L. Franczyk
8 i 9 listopada br. po raz ostatni na scenie £a¼ni Nowej
"CUKIER W NORMIE "
Trzy mieszkania... winda... zsyp na ¶mieci... kolêda... wierte³ka motywuj±ce do zakupu wiertaki... czajniczek do herbaty (zakupiony na promocji)... I - oczywi¶cie - w±troba ¶piewaj±ca pie¶ñ o mi³o¶ci!
„Cukier w normie”, to spektakl-widowisko-show na podstawie opowiadañ S³awka Shuty. To groteskowa panorama z ¿ycia ludzi blokowiska. Ludzie, zamkniêci w ma³ych mieszkaniach, wpatrzeni w ekrany telewizorów, spaceruj±cy do supermarketów. ¯yj± zwyczajno¶ci±, w codziennym, monotonnym rytmie, ¶wiecie "niedziania siê", z têsknot± do zmian, ale brakiem motywacji na ich dokonanie. Czego im brakuje? Mo¿e niczego, przecie¿ wszystko jest w normie... W spektaklu historie bohaterów przeplataj± siê, zatrzymuj± w zawieszeniu, pêdz± dalej w ¿ywio³owym rytmie. Strasz±, ¶miesz±, zniesmaczaj±. Chropowate, jakby zarejestrowane amatorsk± kamer± fotki z dzielnicy, przefiltrowane s± przez dziwn± wyobra¼niê pisarza i jeszcze dziwniejsz± wyobra¼niê re¿ysera. W postacie wcielaj± siê ¶wietni aktorzy krakowskich teatrów: Starego, Bagateli, Ludowego i S³owackiego. Spektakl "Cukier w normie" dosta³ siê do fina³u konkursu na
wystawienie polskiej sztuki wspó³czesnej i otrzyma³ dwie nagrody oraz trzy wyró¿nienia. Nagrodê za adaptacjê i re¿yseriê otrzyma³ Piotr Waligórski, za realizacjê dla £a¼ni Nowej, wyró¿nienia za rolê dla Pauliny Napory oraz Sebastiana Oberca, a tak¿e za scenografiê dla Wojtka Stefaniaka. Spektakl po raz ostatni bêdzie zaprezentowany 8 i 9 listopada o godzinie 19.00 w £a¼ni Nowej na os. Szkolnym 25. Rezerwacje telefoniczne: 12 425 03 20 lub mailowo: rezerwacja@laznianowa.pl.
Adaptacja i Re¿yseria: Piotr Waligórski, asystent re¿ysera: Anna Wielgucka, scenografia: Wojciech Stefaniak, kostiumy: Ma³gorzata Szyd³owska, muzyka: Andrzej Bonarek, projekcje, teksty piosenek: Dawid Koz³owski, o¶wietlenie: Wojciech Wa¶ko, producent: Ma³gorzata Szyd³owska.
Wystêpuj±: Bo¿ena Adamek, Andrzej Franczyk, Aldona Grochal, Sebastian £ach, Tadeusz £omnicki, Paulina Napora, Sebastian Oberc, Mateusz Przy³êcki, Darek Starczewski oraz Anna Wielgucka.
(f)
W najbli¿sz± sobotê, 10 listopada br., ks. kard. Stanis³aw Dziwisz podczas uroczystej Mszy ¶w. w intencji Ojczyzny odprawionej przed ko¶cio³em Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa (os. Teatralne, ul. Lud¼mierska 2), po¶wiêci Pomnik Krzy¿a Nowohuckiego, stanowi±cego wotum wdziêczno¶ci dla Jana Paw³a II – Obroñcy Krzy¿a oraz bêd±cego znakiem wiary mieszkañców Nowej Huty. Odlany z br±zu krzy¿ nawi±zuje swoim kszta³tem do pierwszego krzy¿a, który 17 marca 1957 roku zosta³ po¶wiêcony przez arcybiskupa Eugeniusza Baziaka i postawiony na placu budowy przysz³ego ko¶cio³a na placu Teatralnym.
Program uroczysto¶ci
+ Godz. 11.00 – Widowisko s³owno-muzyczne „Krzy¿ Nowohucki – historia i tera¼niejszo¶æ”.
+ Godz. 12.00 – Msza ¶w. koncelebrowana i po¶wiêcenie Pomnika – Krzy¿a Nowohuckiego przez ks. kard. Stanis³awa Dziwisz, metropolitê krakowskiego.
+ Godz. 13.30 – Uroczysto¶æ wrêczenia miniatur Krzy¿a Nowohuckiego fundatorom i wykonawcom.
Jaki¶ czas temu na ³amach „G³osu” opublikowali¶my zdjêcie pobitej przez milicjê Ewy Tarnawskiej. Pani Ewa 31 sierpnia 1982 roku do³±czy³a do manifestacji, która uformowa³a siê przed bram± g³ówn± Huty im. Lenina. Pierwsz± zaporê ZOMO manifestacja napotka³a w okolicach skrzy¿owania ówczesnej al. Lenina z ul. Bulwarow±. Tam w³a¶nie zomowcy dopadli pani± Ewê i zaczêli systematycznie ok³adaæ j± pa³kami. – Zas³ania³am siê, ale po dwóch czy trzech minutach powalili mnie na kolana. By³am pó³przytomna. ¦wiadomo¶æ przywróci³ mi przeszywaj±cy ból wyrywanej z prawego barku rêki – wspomina pani Tarnawska. Jak siê okaza³o, nieznany mê¿czyzna dos³ownie wyrwa³ j± spo¶ród grupy zomowców i przerzuci³ przez ogrodzenie pobliskiej szko³y. Tam zajêli siê ni± nieznani jej do dzisiaj ludzie.
Pani Ewa Tarnawska jest przekonana, ¿e ten nieznany mê¿czyzna uratowa³ jej wtedy ¿ycie. Przez wiele lat próbowa³a go odszukaæ. Zwróci³a siê równie¿ do krakowskich gazet (do Gazety Wyborczej, Dziennika Polskiego i G³osu-Tygodnika Nowohuckiego), które opisa³y jej historiê. Po tych publikacjach, do redakcji Dziennika Polskiego zg³osi³ siê Franciszek Lisowski, emerytowany pracownik Walcowni Drobnej. Po spotkaniu z pani± Ew± i krótkiej rozmowie, oboje nie mieli w±tpliwo¶ci. To w³a¶nie ich zetkn±³ los 31 sierpnia 1982 roku.
We wtorek 30 pa¼dziernika br. w kawiarni „1949 Club” na os. Uroczym odby³o siê uroczyste spotkanie: Ewa Tarnawska, krakowska adwokatka, wrêczy³a bukiet kwiatów Franciszkowi Lisowskiemu, który 25 lat temu uratowa³ jej ¿ycie.
(f)
Ewa Tarnawska i Franciszek Lisowski w trakcie spotkania w kawiarni „1949 Club”.
W bazylice OO. Cystersów w Mogile
AVE MARIA
W niedzielê, 21 pa¼dziernika br. o godz. 19.00 w bazylice OO. Cystersów w Mogile zainaugurowano pi±t± edycjê cyklu KONCERTY MOGILSKIE. Te nowohuckie spotkania z muzyk± ¶wiatowych klasyków, w cysterskim opactwie goszcz± od roku 2003.
Pomys³odawca koncertów by³ Tomasz Chmiel, dyrygent prowadz±cy Krakowsk± M³od± Filharmoniê – Orkiestrê Symfoniczn± Zespo³u Pañstwowych Szkó³ Muzycznych
im. M. Kar³owicza, z któr± w tym miejscu wielokrotnie wystêpowa³. Po nim pa³eczkê organizatora przej±³ Stanis³aw Kowalczyk, organista i dyrygent Chóru i Orkiestry Kameralnej Bazyliki OO. Cystersów – muzycznego gospodarza koncertów.
Kolejne edycje KONCERTÓW MOGILSKICH, pokaza³y wielk± potrzebê ich organizowania. G³ównymi wykonawcami byli i s± m³odzi muzycy, zarówno zespo³y jaki i soli¶ci, g³ównie z Zespo³u Pañstwowych Szkó³ Muzycznych im. M. Kar³owicza, ale tak¿e spoza Krakowa. Z koncertami w Mogile wystêpowa³y chóry: „Harfa” (Czeski Cieszyn), im. Jana Paw³a II (Strumiany), „Absolwent” (Skoczów), Mieszany Chór Mariañski (Kraków), „Cantata” z Niepo³omic, Chór Bazyliki OO. Cystersów. W Mogile dyrygowali: Tomasz Chmiel, Stanis³aw Kowalczyk, Tomasz Tokarczyk, Krystian Zimmer, Rafa³ Marchewczyk, Rafa³ Delekta, Marceli Kolaska, Marek Kluza, Piotr Piwko, Marek Seyfried, Jan Rybarski, Bogus³aw Grzybek. Go¶æmi specjalnymi byli: prof. Marek Stefañski – znakomity krakowski mistrz organów oraz El¿bieta Towarnicka, Halina Wyrodek i Tamara Kalinowska. Ale to g³ównie utalentowana muzycznie m³odzie¿ nadaje tym koncertom szczególny, niepowtarzalny, charakter i nastrój. Mamy nadziejê, ze bêdzie tak nadal, i tak jak dot±d, KONCERTY MOGILSKIE spotkaj± siê z serdecznym i ¿yczliwym przyjêciem mieszkañców Nowej Huty. Na wszystkie koncerty wstêp oczywi¶cie jest wolny. Koncerty odbywaj± siê jeden raz w miesi±cu, g³ównie w bazylice OO. Cystersów, natomiast recitale kameralne maj± miejsce w sali „¦wiat³o – ¯ycie” mogilskiego klasztoru.
Organizatorami koncertów s±: parafia ¦w. Bart³omieja w Mogile oraz O¶rodek Kultury im. C.K. Norwida, przy udziale Rady Dzielnicy XVIII.
W ostatni± niedzielê z koncertem Ave Maria wyst±pili: Chór i Orkiestra Kameralna Bazyliki OO. Cystersów, Schola OO. Cystersów oraz Liliana Pociecha – sopran, Maciej Michalik – bas, Natalia Mi¶ – skrzypce, Justyna Palkij – oboj i Stanis³aw Kowalczyk – dyrygent. Us³yszeli¶my m. in. utwory J.S. Bacha, F. Liszta, L. Skoczylasa, F. Schuberta i E. Elgara.
(f)
We wtorek po po³udniu PKW poda³a oficjalne wyniki niedzielnych wyborów do parlamentu. Frekwencja w skali kraju wynios³a 53,8 procent i by³a najwy¿sza po roku 1990 w wyborach do Sejmu i Senatu. Frekwencja w okrêgu krakowskim by³a bardzo wysoka i wynios³a 61,38 proc., a w samym Krakowie nawet siêgnê³a 66,06 proc. Na tym tle nowohuckie dzielnice nie¼le wypad³y, bo w wyborach w 21 reprezentatywnych obwodach po³o¿onych we wszystkich 5 dzielnicach wynios³a ona 63,74 proc., czyli zdecydowanie wiêcej ni¿ w ca³ym kraju, nieco wiêcej ni¿ w krakowskim okrêgu i trochê mniej od frekwencji w mie¶cie Krakowie.
W Polsce wygra³a Platforma Obywatelska, gromadz±c 41,39 proc. g³osów i zdobywaj±c 209 mandatów w Sejmie. Na Prawo i Sprawiedliwo¶æ g³osowa³o 32,16 proc. wyborców, zapewniaj±c tym samym obecno¶æ 166 pos³ów w Sejmie. Trzecie miejsce zajê³a formacja Lewica i Demokraci, uzyskuj±c 13,15 proc. g³osów i 53 mandaty poselskie. Do Sejmu wesz³o jeszcze Polskie Stronnictwo Ludowe gromadz±c 8,91 proc. g³osów i wprowadzaj±c do Sejmu 31 pos³ów.
Nieco inaczej wybory wypad³y w krakowskim okrêgu nr 13.Tutaj wygra³a PO, uzyskuj±c jeszcze lepszy wynik ni¿ w kraju, siêgaj±cy 47,35 proc. g³osów, i zapewniaj±c sobie siedem z 13 mandatów, jakie by³y do dyspozycji. Wzi±³ go oczywi¶cie lider listy PO Jaros³aw Gowin, gromadz±c 160465 g³osów, ale przegra³ z liderem PiS Zbigniwem Ziobr± (164681) presti¿owy pojedynek o kilka tysiêcy g³osów. Pozosta³e mandaty z PO uzyskali (w kolejno¶ci uzyskanych g³osów): Ireneusz Ra¶ 15808, Jerzy Fedorowicz 15649, Katarzyna Matusik-Lipiec 15130, £ukasz Giba³a 11413, Jacek Krupa 7293 i Andrzej Ryszka 7292. Drugie miejsce zaj±³ PiS, pozyskuj±c 34,43 proc. g³osów i zgarniaj±c piêæ mandatów, które przypad³y w kolejno¶ci uzyskanych g³osów: wspomnianemu liderowi Zbigniewowi Ziobrze, który zdeklasowa³ pozosta³ych na li¶cie swoim wynikiem wyborczym (patrz wy¿ej), drugi mandat otrzyma³ Zbigniew Wassermann 6478 g³osów, trzeci Ryszard Terlecki 4246 g³osy, czwarty Andrzej Adamczyk 3421 g³osów oraz pi±ty Jacek Osuch 2458 g³osów. Jeden mandat przypad³ LiD, który zdoby³ 9,67 proc. g³osów i uzyska³ go lider tej listy Jan Widacki. Mandatów nie otrzyma³o czwarte w kolejno¶ci uzyskanych g³osów Polskie Stronnictwo Ludowe (23493 g³osy, z tego liderka Gra¿yna Leja zdoby³a 8331 g³osy). Pozosta³e komitety wyborcze zupe³nie nie liczy³y siê w Krakowie, uzyskuj±c ¶ladowe poparcie. Polska Partia Pracy zgromadzi³a 9349 g³osów tj. 1,67 proc. tylko dziêki umieszczeniu na czele listy kandydata nosz±cego nazwisko Ziobro, ale Stanis³aw. Ten lider najprawdopodobniej dziêki tej zbie¿no¶ci nazwisk z liderem PiS w Krakowie i znajdowaniu siê listy PPP na pocz±tku karty do g³osowania (nr 2) pozyska³ blisko 8 tys. g³osów. Lista Ligi Polskich Rodzin zajê³a szóste miejsce z 6872 g³osami (1,67 proc.), a jej lider Stanis³aw ¯ó³tek z UPR zgromadzi³ 3563 g³osy. Siódma by³a Partia Kobiet, uzyskuj±c 4832 g³osy tj. 0,86 proc., a na ostatnim ósmym miejscu uplasowa³a siê Samoobrona, pozyskuj±c poparcie 3483 wyborców, tj. 0,62 proc.
«««
Jak na tym tle wypad³y dzielnice nowohuckie? Przeprowadzi³em analizê wyników w 21 komisjach obwodowych po³o¿onych w 5 dzielnicach. Wynik rywalizacji dwóch najmocniejszych ugrupowañ PO i PiS by³ tu w niektórych komisjach zbli¿ony, ale generalnie wygra³a PO. Tylko w jednej OKW nr 346 na os. Wysokim wygra³o minimalnie PiS w stosunku 258 do 254. W Pozosta³ych komisjach wygra³a PO, a najwy¿ej w osiedlach na starym lotnisku, czyli w komisjach na os. Dywizjonu 303 nr 310 i 311, uzyskuj±c ponad dwukrotnie wiêcej g³osów na swoj± listê w stosunku do PiS. Jest to wynik PO nawet lepszy ni¿ w pozosta³ej czê¶ci Krakowa. I w Nowej Hucie podobnie jak w Krakowie lider PiS Zbigniew Ziobro zdeklasowa³ swoich wspó³kandydatów z listy. Zarówno Zbigniew Wassermann, jak i Ryszard Terlecki otrzymywali pojedyncze g³osy, przy setkach oddawanych na ministra sprawiedliwo¶ci. Jedynie w os. O¶wiecenia dobry wynik odnotowa³a Monika Ryniak (nie wesz³a do Sejmu) po 37 i 40 g³osów, gdy lider oscylowa³ wokó³ 300 g³osów. Inaczej g³osy uk³ada³y siê na li¶cie PO. Tutaj, owszem, wszêdzie te¿ wygrywa³ lider Jaros³aw Gowin, ale sporo g³osów uzyskiwali Ireneusz Ra¶ i Jerzy Fedorowicz. Z tym, ¿e ten pierwszy uzyskiwa³ ich zdecydowanie wiêcej od tego drugiego i nawet zdarza³o mu siê w niektórych komisjach przekraczaæ ponad 100 g³osów, gdy Jerzy Fedorowicz osi±ga³ najwy¿ej ponad 50. Dobry wynik w Nowej Hucie odnotowa³ te¿ £ukasz Giba³a (nr 12 na li¶cie), wygrywaj±c nawet z nr 2 Katarzyn± Matusik-Lipiec w wielu OKW. Pozostali kandydaci nie przekraczali kilku g³osów, lub kilkunastu w przypadku Paw³a Sularza, pozyskanych w danej komisji. Nie¼le w nowohuckich dzielnicach wypad³ LiD. Tutaj podobnie jak w Krakowie wygrywa³ lider Jan Widacki, ale po piêtach mu deptali Wojciech Filemonowicz (nr 3 na li¶cie) oraz Kazimierz Chrzanowski (nr 4 na li¶cie). Raz jeden, raz drugi zdobywali drugie miejsce na li¶cie. Zupe³nie nie liczy³ siê nr 2 na li¶cie Andrzej Jaeschke, uzyskuj±c ¶ladowe ilo¶ci g³osów. Podobnie jak Jan Orkisz z Olkusza, który uzyska³ w skali Okrêgu nr 13 drugi wynik na tej li¶cie. Gorzej ni¿ w Krakowie wypad³ te¿ Bronis³aw Cie¶lak, zajmuj±c dopiero czwarte miejsce. Pozosta³e listy podobnie jak w ca³ym okrêgu krakowskim nie liczy³y siê i uzyskiwa³y niewielk± liczbê g³osów (LPR i Samoobrona) lub PPP i PSL, które odnotowywa³y wyniki w granicach 12 do 32 g³osów na listê.
«««
Wybory do Senatu wypad³y w Nowej Hucie podobnie jak w ca³ym Okrêgu nr 12. Przypomnijmy, ¿e najwiêksz± liczbê g³osów uzyska³ Stanis³aw Bisztyga 314314. Drugi mandat uzyska³ Janusz Sepio³ 301983 g³osy, trzeci Pawe³ Klimowicz 276213 g³osy, a czwarty reprezentant PiS Zbigniew Cichoñ 252708 g³osów.
Podobnie jak w okrêgu nr 12 prawie wszêdzie wygrywa³ Stanis³aw Bisztyga, a w przypadku os. Dywizjonu 303 by³o to bardzo wyra¼ne zwyciêstwo. Deptali mu po piêtach Janusz Sepio³ i Pawe³ Klimowicz. Podobnie jak w Krakowie odstawa³ czwarty z teamu PO Andrzej Wysocki. Wyprzedzali go kandydaci PiS Zbigniew Cichoñ, Ryszard Legutko, a w niektórych komisjach Leszek D³ugosz. Zdarza³o siê w niektórych komisjach, ¿e Ryszard Legutko odnotowywa³ lepszy wynik ni¿ Zbigniew Cichoñ, który zosta³ wybrany na senatora.
Reasumuj±c, trzeba przyznaæ, ¿e w Nowej Hucie lepiej ni¿ w Krakowie wypad³y PiS i LiD, ale nie na tyle, aby mia³o to jaki¶ istotny wp³yw na kszta³t ostatecznego wyniku wyborczego.
W 1949 Club na os. Uroczym w Alei Ró¿
SOLIDARNO¦Æ ZWYCIʯY£A
W sobotê, 13 pa¼dziernika br. w lokalu „1949 Club” na os. Uroczym 12 otwarto jubileuszow± wystawê Porozumienia Prasowego „Solidarno¶æ Zwyciê¿y” w 25. rocznicê jego powo³ania.
Porozumienie Prasowe „SZ” zawarto w stanie wojennym, we wrze¶niu 1982 roku z inicjatywy Mariana Stachniuka wydawcy konspiracyjnej gazety „Solidarno¶æ Zwyciê¿y” i Jerzego Karpiñczyka, odpowiedzialnego za wydawanie „Montinowca”, który w wydaniu konspiracyjnym zacz±³ ukazywaæ siê jeszcze w grudniu 1981 roku. Wkrótce w Porozumienie Prasowe zaanga¿owanych by³o kilkadziesi±t osób wydaj±cych i drukuj±cych 13 tytu³ów pism podziemnych w siedmiu miastach Polski. Porozumienie wspiera³o poligraficznie (druk podstawowy, druk w sytuacjach awaryjnych i dora¼nych) kolejnych 29 redakcji pism podziemnych w ró¿nych regionach kraju. W trakcie 8 lat dzia³alno¶ci (od 1982 do 1990) Porozumienie wyda³o kilkana¶cie pozycji ksi±¿kowych, kalendarze, plakaty i setki tysiêcy ulotek. Pomaga³o tak¿e w ukrywaj±cym siê dzia³aczom zwi±zkowym i opozycyjnym oraz ich rodzinom, ale przede wszystkim s³u¿y³o wsparciem dla podziemnych struktur zdelegalizowanej „Solidarno¶ci” poprzez propagowanie idei niepodleg³o¶ci. Wielu redaktorów, drukarzy i kolporterów Porozumienia Prasowego „Solidarno¶æ Zwyciê¿y” by³o aresztowanych i wiêzionych, niektórzy ukrywali siê, inni na ró¿ne sposoby byli szykanowani.
Wystawa w „1949 Club” podzielona jest na kilka czê¶ci. Czê¶æ pierwsza po¶wiêcona jest zamordowanemu przez oficera S³u¿by Bezpieczeñstwa Bogdanowi W³osikowi (w dniu otwarcia wystawy przypada³a w³a¶nie 25. rocznica tragicznej ¶mierci Bogdana). W czê¶ci drugiej zaprezentowano plakaty z czasów stanu wojennego (wiêkszo¶æ to orygina³y), od tych najprostszych, wykonanych technik± linorytu po plakaty drukowane technik± offsetow±. W kolejnym segmencie wystawy zobaczymy oryginaln± tarczê zomowca, pa³kê i milicyjny he³m, oryginalne urz±dzenia do drukowania podziemnych gazetek (sito, powielacz offsetowy). – Natomiast w drugiej sali obejrzeæ mo¿na historyczne zdjêcia i wydawnictwa publikowane przez Porozumienie Prasowe „Solidarno¶æ Zwyciê¿y” – mówi pomys³odawca i autor wystawy Marian Stachniuk.
Z okazji wernisa¿y wystawy wydany zosta³ album zatytu³owany: Porozumienie Prasowe „Solidarno¶æ Zwyciê¿y”. 1982-1990. Album zredagowa³ Marian Stachniuk, a opracowa³ graficznie Piotr Warisch. Publikacja, której wydawc± jest Agencja Promocyjna NH Style, sfinansowana zosta³a przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. „Cieszê siê, ¿e po tylu latach, ¶rodowisko Porozumienia Prasowego „Solidarno¶æ Zwyciê¿y” spotyka siê przy okazji swojego jubileuszu w miejscu szczególnym, w Nowej Hucie. Wszak Nowa Huta to bardzo wa¿ne miejsce w dziejach walk Polaków z komunizmem – kwiecieñ 1960 r., powstanie „Solidarno¶ci” w 1980 r., walki uliczne w latach osiemdziesi±tych XX w., ¶mieræ Bogdana W³osika w 1982 r. i inne ofiary s³u¿ bezpieczeñstwa PRL, strajki 1988 r. Cieszê siê, ¿e mog³em pomóc w tym spotkaniu i wzi±æ w nim udzia³” – napisa³ w pos³owiu do albumu minister koordynator ds. s³u¿b specjalnych Zbigniew Wassermann.
(f)
Zbli¿a siê 25. rocznica ¶mierci Bogdana W³osika. Jego ¶mieræ 13 pa¼dziernika 1982 r. wstrz±snê³a nie tylko Now± Hut±. Warto powróciæ do tego pamiêtnego dnia. W doros³e ¿ycie wchodz± kolejne nowohuckie pokolenia, którym coraz dalsze staj± siê warto¶ci, o które walczy³a nowohucka ulica w dekadzie lat osiemdziesi±tych XX w., a za które Bogdan W³osik zosta³ z premedytacj± zastrzelony przed ko¶cio³em Arka Pana przez oficera SB. Zabójca Bogdana unikn±³ wówczas kary. Sprawiedliwo¶æ dla rodziny i tych wszystkich, którzy siê jej domagali nadesz³a dopiero 9 lat pó¼niej. Gdy upad³ komunizm wydawaæ siê mog³o, ¿e wyja¶nienia takich zbrodni bêd± kwesti± czasu. Grupa prokuratorów pod kierunkiem Zbigniewa Wassermanna, wówczas zastêpcy Prokuratora Wojewódzkiego (dzi¶ pos³a na Sejm RP i ministra koordynatora ds. s³u¿b specjalnych) rozpoczê³a ponowne ¶ledztwa w sprawie zbrodni komunistycznych. Okaza³o siê, ¿e jedyn± spraw±, która mia³a swój efekt w postaci wyroku skazuj±cego by³a sprawa zabójstwa Bogdana W³osika. Oficer SB, Andrzej Augustyn otrzyma³ wysoki wyrok skazuj±cy i za tê zbrodniê trafi³ do wiêzienia. Okaza³o siê, ¿e by³ to jeden z nielicznych, je¶li nie jedyny wyrok skazuj±cy komunistycznego zbrodniarza. Przypominaj±c tragiczne zdarzenie sprzed 25 lat, zachêcamy do lektury oskar¿ycielskiej mowy koñcowej prokuratora Krzysztofa Urbaniaka w sprawie ¶miertelnego postrzelenia Bogdana W³osika. Mowa ta zosta³a wyg³oszona w roku 1991. Poni¿ej prezentujemy jej obszerne fragmenty.
(mt)
1 pa¼dziernika w MDK im. Andrzeja Bursy (os.Tysi±clecia 15) zainaugurowano 20 sezon dzia³alno¶ci SCENY „i”. SCENA promuje m³odych twórców zajmuj±cych siê nie tylko teatrem, ale równie¿ muzyk±, tañcem, filmem, fotografi±. Na deskach SCENY „i” wystawiono ³±cznie 2680 spektakli - od form amatorskich, teatrzyków dzieciêcych, po spektakle teatrów zawodowych. W okresie dzia³alno¶ci SCENY na jej deskach zaprezentowali siê m.in. Grzegorz Turnau, Maciej Stuhr, Jacek Poniedzia³ek, Marcin Kobierski, Maciej Skuratowicz, Dominika Kurdziel, Sandra Korzeniak, Karina Seweryn, Marlena Suder, Magda Boczarska.
Jubileuszowe spotkanie zgromadzi³o zarówno m³odych widzów, jak i tych którzy 20 lat temu SCENÊ tworzyli (Henryk Pasiut, Piotr Kulesza, Ewa Ró¿añska, Urszula ¦lusarczyk). Imprezê otworzy³ spektakl „Pif-Paf! Jeste¶ trup!”, który zdoby³ Grand Prix XXVII Festiwalu Artystycznego M³odzie¿y – Kraków 2007. Warto podkre¶liæ, i¿ ka¿dy z wystêpuj±cych w nim aktorów jest m³odszy od 20-letniej SCENY jubilatki. Po spektaklu organizatorzy przygotowali niespodziankê – film z 20 lat dzia³alno¶ci SCENY. Obejrzeæ mo¿na by³o fragmenty pierwszych spektakli (by³y to: „Pokojówki” oraz „£ysa ¶piewaczka”), wys³uchaæ burzliwych dyskusji, które odbywa³y siê po spektaklach, dowiedzieæ siê jak przygotowywano scenografiê, pierwsze plakaty i zaproszenia. Jubileusz sw± obecno¶ci± zaszczycili m.in. Andrzej Sadowski (re¿yser, aktor, scenograf, za³o¿yciel Teatru Mandala), Katarzyna Deszcz (re¿yser, Dyrektor Teatru im. Adama Mickiewicza w Czêstochowie), oraz Wowa Brodecki (zwi±zany z Teatrem Ludowym).
Na tym nie koniec jubileuszu. Do koñca roku raz w miesi±cu, w jeden z poniedzia³kowych wieczorów prezentowane bêd± archiwalne nagrania najciekawszych spektakli SCENY „i”.
(f)
W ramach obchodów 25-lecia podziemnego pisma „Hutnik”, ods³oniêto i po¶wiêcono…
POMNIK PRASY PODZIEMNEJ
Od 28 do 30 wrze¶nia br. (od pi±tku do niedzieli) trwa³y obchody 25-lecia podziemnego pisma „Hutnik” – jednego z najwa¿niejszych niezale¿nych wydawnictw informacyjnych, jakie poza cenzur± ukazywa³y siê w stanie wojennym. Jubileuszowe uroczysto¶ci rozpoczêto w pi±tek od z³o¿enia kwiatów pod pomnikiem „Solidarno¶ci” przy placu Centralnym. Pó¼niej w Sali Teatralnej Mittal Steel Poland odby³y siê dyskusyjne panele. Ich uczestnicy rozwa¿ali dwa zagadnienia: „Czy prasa podziemna obali³a komunizm” (ten panel prowadzi³ wspó³pracuj±cy z „Hutnikiem” red. Jerzy Surdykowski) oraz „Jak SB usi³owa³a rozbiæ prasê podziemn± (temu panelowi przewodniczy³ prof. Ryszard Terlecki, dyrektor krakowskiego oddzia³u IPN, wzi±³ w nim równie¿ udzia³ minister Zbigniew Wassermann). Sobotnie obchody odbywa³y siê w centrum Krakowa - w Pa³acu Sztuki odby³ siê wernisa¿ wystawy Zbigniewa Pitera „Podziemie” oraz zaprezentowano ekspozycjê prasy i wydawnictw podziemnych. Natomiast w Teatrze Bagatela wrêczono odznaczenia osobom zwi±zanym z redagowaniem, drukowaniem i kolporta¿em „Hutnika” oraz zaprezentowano okoliczno¶ciowy program artystyczny.
Trzydniowe obchody zakoñczono w niedzielê uroczyst± koncelebrowan± Msz± ¶w. w ko¶ciele M. B. Czêstochowskiej na Szklanych Domach. Mszê celebrowali m. in. o. Niward Karsznia OCist, proboszcz parafii oraz ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, który na zakoñczenie nabo¿eñstwa podziêkowa³ cystersom, za ich wsparcie, jakiego w stanie wojennym udzielali ludziom „Solidarno¶ci”. Po mszy ods³oniêto i po¶wiêcono pomnik prasy podziemnej wykonany wed³ug projektu prof. Czes³awa D¼wigaja. Pomnik usytuowany zosta³ przed ko¶cieln± bram±, pomiêdzy istniej±cymi ju¿ pomnikami S³ugi Bo¿ego ks. Jerzego Popie³uszki i pomnikiem „Solidarno¶ci”. Pomnik ods³onili redaktor naczelny „Hutnika” Wojciech Marchewczyk, marsza³ek województwa ma³opolskiego Marek Nawara i szef ma³opolskiej „Solidarno¶ci” Wojciech Grzeszek, a po¶wiêci³ go o. Niward Karsznia. Tego samego dnia dokonano równie¿ oficjalnego otwarcia Centrum Pamiêci „Solidarno¶ci” i Duszpasterstwa Hutników”, zlokalizowanego w dawnej kaplicy parafialnej.
(f)
Od niedzieli, 30 wrze¶nia 2007 r. w dawnej kaplicy parafialnej na os. Szklane Domy swoj± siedzibê ma Centrum Pamiêci „Solidarno¶ci” i Duszpasterstwa Hutników. Moment uroczystego otwarcia Centrum.
Najwa¿niejsze niezale¿ne pismo stanu wojennego „Hutnik”, obchodzi w tym roku jubileusz 25-lecia. Z tej okazji przygotowano szereg okoliczno¶ciowych imprez. Poni¿ej prezentujemy szczegó³owy program obchodów.
+ 28 wrze¶nia br. (pi±tek):
9.00 - Uroczyste z³o¿enie kwiatów pod pomnikiem „Solidarno¶ci” na Placu Centralnym.
10.00-13.00 - Pierwsza czê¶æ sesji popularno-naukowej – panel dyskusyjny pt. „Czy prasa podziemna obali³a komunizm?”, prowadz±cy red. Jerzy Surdykowski, Sala Teatralna Mittal Steel.
14.00 - Inscenizacja demonstracji ulicznej „Solidarno¶ci” z lat 1982/88, brama g³ówna Mittal Steel.
15.00 - Druga czê¶æ sesji popularno-naukowej – panel dyskusyjny pt. „Metody zwalczania prasy podziemnej przez SB”, prowadz±cy prof. dr Ryszard Terlecki, dyrektor Oddzia³u IPN w Krakowie, Sala Teatralna Mittel Steel. + 29 wrze¶nia br. (sobota):
10.00 - Wernisa¿ wystaw „Podziemie” autorstwa Zbigniewa Pitera oraz „Prasa i wydawnictwa podziemne”, Pa³ac Sztuki.
11.00 - Rozpoczêcie czê¶ci oficjalnej uroczysto¶ci w Teatrze „Bagatela”: przedstawienie pt.: „Podziemie solidarno¶ciowe w dziesiêciu ods³onach”; prezentacja historii pisma „Hutnik” oraz osób zaanga¿owanych w jego redagowanie i wydawanie; uroczyste wrêczenie okoliczno¶ciowych medali z br±zu osobom zaanga¿owanym w redagowanie i wydawanie „Hutnika” przez Marka Nawarê, marsza³ka województwa ma³opolskiego; program artystyczny. + 30 wrze¶nia br. (niedziela):
11.00 - Uroczysta Msza ¦wiêta z pocztami sztandarowymi w ko¶ciele na os. Szklane Domy. Uroczyste ods³oniêcie pomnika prasy podziemnej przy tym ko¶ciele, autorstwa prof. Czes³awa D¼wigaja przez Marka Nawarê, marsza³ka województwa ma³opolskiego. Uroczyste otwarcie Centrum Pamiêci „Solidarno¶ci” i Duszpasterstwa Hutników w pomieszczeniach dawnej kaplicy na os. Szklane Domy.
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
