Nawigacja
· Strona g³ówna
· Nowohuckie Linki
· Fotohistorie
· Szukaj
· Dzielnice
· NH - Miejsce dobre do ¿ycia
W G³osie
 Felietony
 Miss Nowej Huty -
XXI edycja

 Nowohucianie
 Humor
 Prawnik radzi
Ostatnie artyku³y
· [2024.03.29] Na ryby...
· [2024.03.29] ¦wiêtuj...
· Na niedzielê 31 marc...
· [2024.03.29] ¦wi±tec...
· [2024.03.22] Wiosenn...
Ostatnio na forum
Najnowsze tematy
· Na sprzeda¿ dzia³ka ...
· Akcja poboru krwi
· Krótkie w³osy - piel...
· Sekcja rekreacyjna G...
· TBS w nowej hucie?
Najciekawsze tematy
Brak tematów na forum
GDZIE JEST LENIN Z NOWEJ HUTY?
Muzea i pomniki
G³ównymi o¶rodkami kultu Lenina wcale nie by³ Kraków. Muzea jemu po¶wiêcone istnia³y w Poroninie i w Warszawie. Muzeum w Poroninie, upamiêtniaj±ce pobyt W³odzimierza Uljanowa na Podhalu, otwarto w 70 rocznicê urodzin Stalina, w 1948 roku. Obok powsta³ wa¿±cy 3 tony pomnik, autorstwa Dymitra Szwarca. Jego „obecno¶æ” nie wszystkim siê podoba³a. W kwietniu 1970 r. dzia³acze podziemnej organizacji Ruch z inicjatywy dzisiejszego wicemarsza³ka Sejmu Stefana Niesio³owskiego rozpoczêli przygotowania do podpalenia muzeum za pomoc± ³adunków z opó¼nionym zap³onem. Ostatecznie postanowiono jedynie spaliæ muzeum 21 czerwca 1970 r. Operacja siê nie powiod³a siê na skutek donosu tajnego wspó³pracownika SB.
W 1990 r. muzeum Lenina budynek Poroninie zlikwidowano, oddaj±c budynek na potrzeby gminnego o¶rodka kultury. Pomnik Lenina zdemontowano i wywieziono. Ogl±daæ go mo¿na dzisiaj jedynym w Polsce Muzeum Socrealizmu w Kot³ówce na lubelszczy¼nie. Ta niezwyk³± wystawa prezentuje dzie³a sztuki z pierwszej po³owy lat piêædziesi±tych, tworzone na potrzeby ideologii, czêsto przez znakomitych plastyków. W dawnej powozowni pa³acu Zamojskich eksponowanych jest ponad 1600 rze¼b obrazów, plakatów. Pomniki – obok Lenina - znajduj± siê tam pomniki: Boles³awa Bieruta (z Lublina), autorstwa Bronis³awa Kubicy, oraz Juliana Marchlewskiego (z W³oc³awka), zaprojektowanego przez Stanis³awa Horno-Pop³awskiego s± dope³nieniem ekspozycji.
Lenin z Nowej Huty
20 kwietnia 1970 roku, w 100 rocznice urodzin W³odzimierza Lenina wmurowano kamieñ wêgielny pod jego pomnik w Alei Ró¿. Krocz±cego Lenina zaprojektowa³ rze¼biarz Marian Konieczny. Sylwetka wodza mia³a 6,5 metra wysoko¶ci a postument dodatkowo ja podwy¿sza³. Pomnik uroczy¶cie ods³oniêto w Alei Ró¿ 28 kwietnia 1973 roku. Sylweta pomnika sk³ada³a siê z 74 elementów, skrêconych 1600 ¶rubami i odlana zosta³a z br±zu w odlewni w Gliwicach. Podobno za jego wykonanie zap³acili hutnicy z Huty im Lenina, zabrano im na ten cel trzymiesiêczn± premiê i trzynastkê. Odt±d, ten dominuj±cy nad Alej± Ró¿ i w ocenie nie tylko twórcy M. Koniecznego, ¶wietnie komponuj±cy siê element perspektywy (abstrahuj±c od ideologicznej tre¶ci), sta³ siê symbolem Nowej Huty. By³ celem wielu wycieczek zwiedzaj±cych Now± Hutê, ale trudno powiedzieæ, ¿e cieszy³ siê wielk± sympatia mieszkañców. Bo oto, 18 kwietnia 1979 roku, oko³o 2-giej w nocy, nast±pi³a eksplozja materia³ów pod pomnikiem Lenina w Nowej Hucie w wyniku, której uszkodzony zosta³ pomnik oraz cze¶æ coko³u. Nadto 5 osób dozna³o ogólnych obra¿eñ od od³amków szk³a, Straty z tytu³u wybuchu wynios³y 514 326 z³. Przeprowadzone na miejscu czynno¶ci ¶ledcze ujawni³y fragmenty lontu prochowego, ale wyniki szeroko prowadzonego ¶ledztwa, (przes³uchano oko³o 5000 osób), nie pozwoli³y na przedstawienie komukolwiek zarzutu pope³nienia tego przestêpstwa. Prokuratora wojewódzka w Krakowie 30 marca 1981 roku umorzy³a postêpowanie w tej sprawie – napisano w meldunku Wydzia³u Inspekcji Biura ¦ledczego MSW w Warszawie. Ksero tego dokumentu mo¿na ogl±daæ na wystawie w nowohuckim oddziale Muzeum Historycznego w Alei Ró¿ .
Dzi¶ wiemy, ¿e ³adunek pod³o¿y³ Andrzej Szewczuwaniec wraz z grup± kolegów z Walcowni Zimnej. Wybuch by³ na tyle mocny, ¿e wybite zosta³y szyby w oknach mieszkañ wokó³ Alei Ró¿. „Lenin” te¿ ucierpia³, ale niezbyt mocno. £adunek oderwa³ „mu” kawa³ek stopy. Niewiele, a przy okazji okaza³o siê, i¿ pomnik wewn±trz jest …pusty. Od tej pory ustawiono pod pomnikiem budkê milicyjn±.
Innym, ¿artobliwym elementem walki z symbolizuj±cym system postumentem by³ rower i stare buty, które kto¶ ustawi³ pod pomnikiem i napisa³ na postumencie „Masz tu rower stare buty i s… z Nowej Huty”…
W programie nakrêconym dla Discovery Historia - „Lenin wiecznie ¿ywy”, (emitowanym w ub. roku), historiê zamachów na pomnik Lenina wspominaj± mieszkañcy s±siednich domów. Wspominaj± te¿ o próbie oblania pomnika walerian±, aby ¶ci±gn±æ miejscowe koty, które mia³y ozdobiæ pomnik odchodami. Opowiadaj± o przes³uchaniach, które objê³y nawet dzieci z podstawówki i o tym, ¿e zau³ek za uszkodzonym po wybuchu pomnikiem nazywano Placem W³odka Urwipiêty, a s³ynn± restauracjê Stylowa - barem pod Kuternog±.
Mit o ¿yletkach
W 1989 r. pod pomnikiem wodza odbywa³y siê burzliwe demonstracje. Pos±g wodza rewolucji usi³owano przewróciæ za pomoc± stalowych lin, pokryto go wulgarnymi napisami i podpalono, (wówczas nawet musia³y pomnika „broniæ” jednostki ZOMO!). Wódz rewolucji trwa³ jednak na swym miejscu niewzruszony. Wreszcie 10 grudnia 1989 roku, na trzy dni przed ósm± rocznic± wprowadzenia stanu wojennego, w obecno¶ci t³umu widzów, statuê odciêto od postumentu. Uniesiony przez potê¿ny d¼wig i za³adowany na platformê samochodow±, 6-tonowy kolos, zosta³ wywieziony do fortu we Wróblowicach
Wcale nie przeznaczono go, jak chce jeden z nowohuckich mitów – na ¿yletki! W roku 1992 r., za 100 000 koron szwedzkich kupi³ go ekscentryczny szwedzki milioner Big Bengt Erlandsson. Dzi¶ „Lenina z Nowej Huty” mo¿na podziwiaæ w skansenie osobliwo¶ci High Chaparral Theme Park, znajduj±cemu siê w szwedzkiej miejscowo¶ci Varnamo. Ten park edukacyjno-rozrywkowy, za³o¿ony zosta³ w 1966 roku. Tematycznie po¶wiêcony jest historii Dzikiego Zachodu, historii Meksyku i Teksasu, kowbojów, poszukiwaczy z³ota. Dzi¶ znajduj± siê te¿ tam inne ekspozycje. Wygl±d wodza rewolucji zosta³ jednak ponoæ nieco zmieniony. Lecz czy rzeczywi¶cie Lenin ma doklejonego papierosa i kolczyk w uchu (co ma symbolizowaæ przemiany, jakie dokona³y siê w krajach Europy Wschodniej) tak naprawdê nie wiemy. Wcale nie ¶wiadczy o tym zdjêcie zamieszczone na stronie Internetowej parku, gdzie t³o dla pomnika jest zupe³nie inne ni¿ niegdysiejsza znakomita ekspozycja statui w Nowej Hucie.
Mo¿e który¶ z naszych Czytelników tam dotar³ i zechce zdaæ nam z tego relacjê?
Krystyna Lenczowska
Komentarze
Brak komentarzy. Mo¿e czas dodaæ swój?
Dodaj komentarz
Zaloguj siê, aby móc dodaæ komentarz.
Oceny
Tylko zarejestrowani u¿ytkownicy mog± oceniaæ zawarto¶æ strony

Zaloguj siê lub zarejestruj, ¿eby móc zag³osowaæ.

Brak ocen. Mo¿e czas dodaæ swoj±?
 
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)
Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
Logowanie
Nazwa u¿ytkownika

Has³o



Nie masz jeszcze konta?
Zarejestruj siê

Nie mo¿esz siê zalogowaæ?
Popro¶ o nowe has³o
Reklama


Wygenerowano w sekund: 0.10 27,216,384 unikalnych wizyt