Strona g³ówna · Biuro og³oszeñ · Kontakty · Forum dyskusyjne · Konkursy · Felietony · Dzielnice · NH - Miejsce dobre do ¿ycia20.02.2019 14:15
Nawigacja
Strona g³ówna
Nowohuckie Linki
Fotohistorie
Szukaj
Dzielnice
NH - Miejsce dobre do ¿ycia
W G³osie
 Felietony
 Miss Nowej Huty -
XXI edycja

 Nowohucianie
 Humor
 Prawnik radzi
U¿ytkowników Online
Go¶ci Online: 1
Brak U¿ytkowników Online

Zarejestrowanch Uzytkowników: 947
Nieaktywowany U¿ytkownik: 1495
Najnowszy U¿ytkownik: ELIT Polska
Ostatnie Artyku³y
[2019.02.15] Wci±¿ d...
[2019.02.15] Informa...
[2019.02.15] UPADEK ...
[2019.02.15] ¯y³ dla...
Na 17 lutego 2018 r.
W±tki na Forum
Najnowsze Tematy
Na sprzeda¿ dzia³ka ...
CSGO4SKIN guide:Begu...
CSGO4SKIN provide a ...
Akcja poboru krwi
Stronger and larger ...
Najciekawsze Tematy
Akcja poboru krwi [20]
Trasa S7 [17]
Dart - zapraszamy [9]
w nowej hucie nie... [8]
Dzia³ki przy Bul... [7]
Obrazki z wystawy – Stale o Nowej Hucie
W wakacje mo¿na j± ogl±daæ równie¿ w soboty i niedziele. I – jak zauwa¿yli¶my – w Alejê Ró¿, do siedziby nowohuckiego oddzia³u Muzeum Historycznego Miasta Krakowa zagl±da tak¿e wielu cudzoziemców.
Uruchomienie odlewni szkolnej
To by³o niemal dok³adnie 66 lat temu. Mo¿na zajrzeæ do Kroniki Nowej Huty Tadeusza Go³aszewskiego, opowiada o tym równie¿ jeden z eksponatów wystawy.
30 czerwca 1952 rok: Parê dni temu wielu dzia³aczy partyjnych, zwi±zkowych, kierownictwo Dzia³ów, przedstawiciele m³odzie¿y Nowej Huty otrzyma³o zaproszenie na uruchomienie szkoleniowej odlewni ¿eliwa. Zaproszeni byli ¶wiadkami uroczystej chwili: w dniu dzisiejszym, w Nowej Hucie po raz pierwszy pola³o siê p³ynne ¿elazo. Plany br. Roku nie przewidywa³y budowy odlewni szkolnej – za³oga sama wygospodarowa³a tê inwestycje. My¶l zorganizowania jej powsta³a pod koniec marca i zosta³a zrealizowana przez za³ogê i kierownictwo Wydzialu Odlewni, w ramach uczczenia 1 maja i rocznicy urodzin Boles³awa Bieruta. Za³o¿enia projektowe zosta³y wykonane przez personel odlewni, rysunki robocze przez Biuro Projektów, konstrukcja ¿eliwiaka o wydajno¶ci 1,5 tony na godzinê, wyci±gu elektrycznego i podestu za³adowczego – przez WKS Huty. Prace monta¿owe wykona³ Mostostal. Odlewnia bêdzie przygotowywaæ kadry fachowców do zawodu odlewniczego dla odlewni ¿eliwa i staliwa, produkowaæ bêdzie gotowe wytwory dla zaspokojenia potrzeb inwestycyjnych Nowej Huty, czê¶ci zamienne oraz umo¿liwi przygotowanie narzêdzi i pomocy warsztatowych.
(…) W pocz±tkowym okresie wytop odbywaæ siê bêdzie co drugi dzieñ, a waga produkowanych odlewów wyniesie do 22 lipca 15 ton, a w pó¼niejszym okresie – do 20 ton. Dziewiêciu uczniów z naboru szkoliæ siê bêdzie na formierzy, a 4 kobiety – na rdzeniarki. Do koñca roku odlewnia wyszkoli 75 uczniów na piecowych i formierzy.
Otwór spustowy przebi³ dyrektor inwestycyjny Nowej Huty in¿. P. Mendera. Pop³ynê³a pierwsza struga p³ynnego ¿eliwa. Mimo ¿e nie wszystko by³o zapiête na ostatni guzik, to za³oga z dum± wrêcza³a go¶ciom pierwsze pami±tkowe odlewy: ¿eliwne popielniczki z emblematami Nowej Huty i dzisiejsz± dat±.
Moment ten opisa³ w swojej „Kronice Nowej Huty” Tadeusz Go³aszewski, a jedn± z owych opisywanych popielniczek zachowa³a siê. Obejrzeæ j± mo¿na w Alei Ró¿ na wystawie „Stale o Nowej Hucie” , w oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Dzieje Nowej Huty.
Na brzegu popielniczki umieszczono plakietkê z metalu, z wyt³oczonym napisem „Tow. Naczelnemu Dyrektorowi z pierwszego spustu.” To by³ w czasach gdy palono papierosy bez ¿adnych ograniczeñ, bardzo popularny gad¿et. Popielniczkaa wa¿y 2 kilogramy i jest wykonana z ciemnego metalu. Wewn±trz widaæ napis NOWA HUTA i wielki piec, ta¶moci±g i kad¼ odlewnicz±. I datê.
Miasto bez loggi
W latach piêædziesi±tych „normy” regulowa³y wszystko, nie zawsze w zgodzie ze zdrowym rozs±dkiem. Tak¿e w budownictwie.
¦wiadectwo powstawania miasta Nowa Huta znajdziemy we wspomnieniach Tadeusz Binek, architekt, który przyjecha³ do buduj±cego siê miasta na pocz±tku lat piêædziesi±tych.
Zgodnie z decyzjami z 49 roku we wszystkich budynkach mieszkalnych NH mia³a byæ zainstalowana radiofonia przewodowa. To znaczy we wszystkich mieszkaniach, w g³ównym pokoju, mia³a byæ nad drzwiami miniaturowa skrzynka g³o¶nika, pod³±czonego przewodami do centrali osiedlowej. I tak by³o to realizowane, ale niekonsekwentnie i nie do koñca, gdy¿ opó¼nia³a siê realizacja centrali osiedlowych i nie wszêdzie zawieszano gadaj±ce skrzynki. Z drugiej strony radiofonia przewodowa okaza³a siê rych³o anachronizmem, wobec burzliwego rozpowszechnienia siê odbiorników radiowych, jakich masow± produkcjê podjê³o kilka fabryk krajowych.
Podobnie wygl±da³ problem instalowania pralni domowych. Zgodnie z normatywami projektowania w ka¿dym nowym budynku, mniej wiêcej w co drugim segmencie, projektowane by³y w piwnicach pomieszczenie na pralnie do zbiorowego u¿ytkowania przez mieszkañców. Wyposa¿ane by³y w piec wêglowy z kot³em do gotowania bielizny, kad¼ zamokow±, zlew, kad¼ pralnicza i kratkê sciekow± \. Oprócz tego w piwnicy b±d¼ na poddaszu projektowano suszarnie. Równie¿ w tym przypadku nie przewidziano burzliwego rozpowszechnienia siê indywidualnych pralek domowych, w jakie od polowy lat 50-tych masowo zaopatrywa³y siê rodziny w nowych mieszkaniach. W ramach „odwil¿y” dwie du¿e fabryki zbrojeniowe w kraju przestawi³y siê czê¶ciowo na produkcjê wirnikowych pralek indywidualnego u¿ytku i w kilka lat zarzuci³y nimi ca³y kraj.
W tamtych, pierwszych latach nowego miasta bardzo marnie wyposa¿ane by³y kuchnie. Instalowano w nich w³a¶ciwie jedynie zlew lub zlewozmywak ¿eliwny i dwu-p³omienn± kuchenkê gazow± na metalowych wspornikach. Dopiero do polowy 57-roku zaczêli¶my we wszystkich kuchniach instalowaæ trzy lub cztero-plomienne kuchenki gazowe z piekarnikami. Ponadto – pisze T. Binek - z mojej inicjatywy, czê¶æ kuchen na osiedlach D-1 i D-2 by³a wyposa¿ona w zestaw szafek kuchennych. By³y produkowane seryjnie przez stolarniê g³ównego wykonawcy.
Normatyw projektowania zobowi±zywa³ do projektowania w ka¿dym mieszkaniu szaf wbudowanych, w ilo¶ci zale¿nej od wielko¶ci mieszkania. Z drugiej strony jednak obowi±zuj±ce inwestorów zarz±dzenia oszczêdno¶ciowe zabrania³y montowania tych szaf. Mieszkañcy otrzymywali wiêc jedynie wnêki w pokojach i przedpokojach. Zmienili¶my ten stan rzeczy montuj±c szafy we wnêkach przed oddaniem mieszkania.
Do 1956 roku normatywy w ogóle nie przewidywa³y projektowania loggi w budynkach mieszkalnych, za¶ projektowanie balkonów by³o dopuszczalne jedynie w w±skim zakresie. By³ nawet okres gdy budowanie balkonów by³o w ogóle zabronione – wykonywa³o siê wtedy jedynie portfenetry, zabezpieczane balustrad± w p³aszczy¼nie ¶cian. Wed³ug tych regu³ zabudowano Plac Centralny.
Do serii ustaleñ mo¿na jeszcze zaliczyæ rezygnacjê z budowy 5 i 6-cio kondygnacyjnych domów. Zamieszkiwanie na 4-tym piêtrze by³o do¶æ uci±¿liwe w przypadku braku wind osobowych, tymczasem obowi±zuj±ce normatywy dopuszczaj± stosowanie wind w budynkach mieszkalnych dopiero od 6-ciu kondygnacji. Dlatego tez by³ okres gdy w Nowej Hucie budowano budynki do 4 piêter i 8 – 10 kondygnacyjne.
ChWLP i Krzy¿ Nowohucki
Kurator wystawy Piotr Kapusta zwraca uwagê na jedno ze zdjêæ. To manifestacja ludzi z transparentem ChWLP . Chodzi o Chrze¶cijañsk± Wspólnotê Ludzi Pracy. 27 kwietnia 1979 roku, w 19.rocznicê obrony nowohuckiego krzy¿a, og³oszono deklaracjê ChWLP. Jej za³o¿ycielami byli Franciszek Grabczyk, Adam Macedoñski i Jan Leszek Franczyk oraz nieujawniaj±cy wówczas swojego nazwiska Wojciech Sukiennik. W deklaracji zapisano, ze celem wspólnoty jest praktyczna realizacja chrze¶cijañskich idea³ów w¶ród wszystkich pracuj±cych. Za³o¿yciele deklarowali ¿e nie s± parti± polityczn±, zwi±zkiem ani stowarzyszeniem lecz wspólnot± ludzi pragn±cych s³u¿yæ duchowi Ewangelii i w jej duchu realizowaæ codzienna pracê. W kwietniu 1980 roku cz³onkowie Chrze¶cijañskiej Wspólnoty Ludzi Pracy zorganizowali manifestacjê z okazji 20.rocznicy obrony krzy¿a w Nowej Hucie. Od 20 kwietnia rozwieszali ulotki z informacja, ze 27 kwietnia po mszy ¶w. O godz. 11 w Arce Pana ma siê odbyæ procesjonalne przej¶cie pod krzy¿ znajduj±cy siê w os. Teatralnym. Dwa dni wcze¶niej, by zabezpieczyæ siê przed zatrzymaniem na 48 godzin przez SB benedyktyni tynieccy umo¿liwili J. Franczykowi i Sukiennikowi dwudniowy pobyt w swoim klasztorze. Spod Arki Pana wyruszy³ pochód ok. 1000 osób. Ju¿ na wy³±czonym z ruchu skrzy¿owaniu z ul. Kocmyrzowsk± czeka³y grupy funkcjonariuszy SB, które próbowa³y rozbiæ pochód. Nie powiod³a siê próba wci±gniêcia przywódców pochodu do samochodów milicyjnych i t³um dotar³ pod krzy¿….
Medal Jolanty Szatko
Na wystawie bêdzie mo¿na zobaczyæ kilka nowych eksponatów, których nie by³o na poprzednich ekspozycjach, m.in.: br±zowy medal Mistrzostw Europy w Brnie 1980 w tenisie sto³owym nale¿±cy do Jolanty Szatko – Nowak, czy pi³ka Jupiter z podpisami zawodników, którzy w czerwcu 1990 r. awansowali do I Ligi.
Niech to bêdzie zapowied¼ wystawy o krakowskich klubach sportowych, która na 100-lecie odzyskania niepodleg³o¶ci przygotowuj± Muzeum Historii Miasta Krakowa. W pa¼dzierniku wystawê mo¿na bêdzie obejrzeæ w nietypowym miejscu – Galerii Krakowskiej.
- Mamy tam miejsce na zaprezentowanie nowohuckich klubów sportowych; Wandy, Hutnika i Grêba³owianki – mówi Piotr Kapusta.

Krystyna Lenczowska


Manifestacja pierwszej nowohuckiej grupy opozycyjnej - ChWLP - 11 listopada 1980 r.
Komentarze
Brak komentarzy.
Dodaj komentarz
Zaloguj siê, ¿eby móc dodawaæ komentarze.
Oceny
Dodawanie ocen dostêpne tylko dla zalogowanych U¿ytkowników.

Proszê siê zalogowaæ lub zarejestrowaæ, ¿eby móc dodawaæ oceny.

Brak ocen.
 
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)




Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
Logowanie
Nazwa U¿ytkownika

Has³o



Nie jeste¶ jeszcze naszym U¿ytkownikiem?
Kilknij TUTAJ ¿eby siê zarejestrowaæ.

Zapomniane has³o?
Wy¶lemy nowe, kliknij TUTAJ.
Reklama


Copyright by G³os - Tygodnik Nowohucki © 2005-2014