Na skwerze przed Nowohuckim Centrum Kultury mo¿na ogl±daæ wystawê plenerow± "Nowa Huta - najm³odsza siostra Krakowa".
Tylko ¿e, aby drogê mierzyæ przysz³±,
Trzeba-æ koniecznie pomnieæ, sk±d siê wysz³o!
(Cyprian Kamil Norwid)
Wystawê „Nowa Huta – najm³odsza siostra Krakowa” przypominamy po raz trzeci na fali niegasn±cego zainteresowania histori± Nowej Huty, po blisko 6 latach od pamiêtnej ekspozycji na Placu Centralnym. Dziêki zachowanym fotografiom, mo¿emy dzi¶ lepiej wyobraziæ sobie ogrom pracy budowniczych, których wielki, zbiorowy wysi³ek pozwoli³ w krótkim czasie wygenerowaæ nowe miasto i kombinat metalurgiczny na terenach starych, podkrakowskich wsi: Mogi³y, Bieñczyc, Czyzyn, Pleszowa, Luboczy i in.. Nowa Huta wzniesiona w swej pierwotnej czê¶ci (dzi¶ g³ównie obszar XVIII Dzielnicy) wed³ug regu³ realizmu socjalistycznego jest miastem - symbolem, w którym zogniskowa³y siê blaski i cienie powojennej historii Polski. Jest tak¿e fenomenem w skali europejskiej ze wzglêdu na czas i miejsce narodzin oraz dynamikê rozwoju. Ale i wydarzenia jakie odcisnê³y tutaj swój znak. Niew±tpliwie posiada specyficzny, choæ trudny do jednoznacznego zdefiniowania „Genius loci”, który dawniej wyra¼nie odró¿nia³ j± od sanktuarium narodowego – Krakowa, a obecnie, mimo postêpuj±cej integracji rozumianej jako proces wyrównywania siê wzorców kulturowych i przezwyciê¿ania barier regionalnych, wci±¿ zachowuje cz±stkê odrêbno¶ci. Prawdopodobnie wiêkszo¶æ obecnych mieszkañców Nowej Huty u¶wiadamia to sobie, i jest duma ze swojego miejsca zamieszkania, a wielu z nich to lokalni patrioci, którzy siê z ni± uto¿samiaj±. Sk³adaj± siê na to ró¿ne przyczyny, po¶ród których liczy siê zapewne specyfika miasta, wpisanego w spo³eczno-historyczne konteksty jakie wywar³y wp³yw na postrzeganie tego miejsca przez pryzmat nowych pokoleñ i wyznawanych przez nie pogl±dów. Nowa Huta przez ca³e lata okre¶lana jako miejsce pozbawione duszy, odrêbna czê¶æ Krakowa, poprzez Obronê Krzy¿a w 1960 r. i narodziny „Solidarno¶ci” w 1980 r. natchnionej przez Jana Paw³a II, ukaza³a inne, ni¿ zak³adano oblicze, co stanowi³o przeciwwagê dla obiegowej opinii na jej temat.
Czy pamiêæ (indywidualna i zbiorowa) po³±czona z lepsz± znajomo¶ci± dawnych realiów pomo¿e nam w kszta³towaniu przysz³o¶ci, czy te¿ oka¿e siê ci±¿±cym i nieporêcznym baga¿em? Sami oceñmy, gdy¿ jest to sprawa subiektywna. Stare fotografie mog± siê okazaæ po¿yteczne dla m³odszego pokolenia, które chce siê dowiedzieæ czego¶ wiêcej o swojej „ma³ej ojczy¼nie”. Wiedza, wra¿liwo¶æ oraz osobiste do¶wiadczenie okre¶l± ich stosunek do tematu wystawy. Autentyzm zarejestrowanych ludzi, sytuacji i miejsc mo¿e u³atwiæ ocenê nieodleg³ej przesz³o¶ci. Nowa Huta w ¶wiadomo¶ci spo³ecznej ukazuje siê coraz czê¶ciej jako miejsce ciekawe. Przez dziesiêciolecia skazana na stereotypowy obraz i traktowana jako wstydliwa pami±tka po czasach PRL -u, teraz „najm³odsza siostra Krakowa” sta³a siê modna, podobnie jak krakowski Kazimierz czy Podgórze. Miasto jednak, to nie tylko terytorium okre¶lone granic± administracyjn±, ale przede wszystkim ludzie tê przestrzeñ tworz±cy - ich ¿yciorysy, spe³nione marzenia, zawiedzione nadzieje, praca ich r±k, dorobek cywilizacyjny i duchowy. To wszystko stanowi wa¿n± cz±stkê naszej kultury i dziedzictwa narodowego, które trzeba zachowaæ dla potomnych - oto g³ówna my¶l, a zarazem powód dla którego podjêto siê urz±dzenia wystawy i wydania albumu.
Adam Gryczyñski
P.S. Album "Nowa Huta - najm³odsza siostra Krakowa" jest do nabycia w kasie Nowohuckiego Centrum Kultury (czynnej od poniedzia³ku do pi±tku w godzinach: 9-20., cena albumu: 25 z³).
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
